ABİDİN YAĞMUR
Danıştay 6. Dairesi, Aydıncık sahillerinde balık çiftliği kuran bir şirketin ÇED raporunun iptali istemiyle açılan davayı esastan reddeden yerel idare mahkemesi kararını bozdu. Danıştay’ın kararında, balık çiftliklerinin tek tek ÇED raporu alması yerine kümülatif etkinin değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekildi. Kararda, yerel mahkemenin görüşüne dayandığı bilirkişi heyetinin raporunun yeterli olmadığı, Aydıncık koylarının balık çiftliklerine uygun olup olmadığının belirlenmesi için farklı disiplinlerden uzmanların da bilirkişi heyetinde yer alması gerektiği vurgulandı.
Aydıncık’ın Soğuksu koyu açıklarında balık çiftliği kurmak isteyen Agromey adlı şirkete verilen ÇED raporunun iptali istemiyle açılan davayı Mersin 1. İdare Mahkemesi reddetmiş ve ÇED raporunu hukuka uygun bulmuştu.
Davacılar Dokuma ve Kültür Ürünlerini Geliştirme Derneği, Mersin Çevre ve Doğa Derneği, Mersin Barosu ve Mersin Büyükşehir Belediyesinin temyiz başvurusunu görüşen Danıştay 6. Dairesi, çevrecileri sevindirecek bir karara imza attı ve yerel mahkemenin davanın esastan reddi kararını bozarak, ÇED iptal davasının yeniden görülmesine hükmetti.
Danıştay 6. Dairesi’nin bozma kararında, ÇED raporunun hem şekil açısından hem içerik açısından hukuka uygun olması gerektiği vurgulandı.
Türkiye kıyılarında balık çiftliği kurulmasına kesinlikle izin verilmeyecek koyların özelliklerinin yasalar ve yönetmeliklerle ayrıntılı olarak belirlendiğine dikkat çekilen kararda, ÇED raporu verilirken bu kriterlerin titizlikle incelenmesi gerektiği vurgulandı.
Davaya konu olan Aydıncık Soğuksu koyunun, balık çiftliğine uygun olup olmadığı konusunda mahkemenin bilirkişi heyeti görevlendirdiğinin kaydedildiği kararda, mahkeme kararına dayanak olan bilirkişi heyeti raporunun yetersiz olduğu, arkeolojik sit alanları, akıntı ve rüzgar yönleri başta olmak üzere coğrafi koşullarla ilgili yeterli bilgi vermediği görüşü dile getirildi.
Balık çiftliklerinin Aydıncık kıyılarına kümülatif etkisinin ÇED raporunda değerlendirilmesi gerektiğinin belirtildi kararda şu ifadelere yer verildi:
“Bu durumda idare mahkemesince çevre mühendisliği, harita mühendisliği, biyoloji, coğrafya ve su ürünleri bilim dalından oluşacak yeni bir bilirkişi heyetiyle mahallinde yeniden bilirkişi ve keşif incelemesi yaptırarak proje alanının özellikleri ve tarafların iddiaları değerlendirilerek, yeni bir bilirkişi raporu alınarak uyuşmazlığın esası hakkında yeni bir karar alınması gerekmektedir. Karara dayanak alınabilecek nitelikte bulunmayan bilirkişi raporu esas alınarak verilen mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.”
Danıştay 6. Dairesi, Aydıncık Soğuksu koyundaki balık çiftliği ÇED raporuna karşı açılan davada ret kararı veren Mersin 1. İdare Mahkemesi’nin bu kararını bozarak yeniden mahkemeye gönderdi. Yerel idare mahkemesinin Mersin Barosu’nun bu davaya müdahil olamayacağı yönündeki kararını ise onadı.