ABİDİN YAĞMUR
Türkiye’nin ilk nükleer santrali olan Akkuyu Nükleer Santrali için Türkiye ile Rusya arasında yapılan anlaşmada Türkiye 15 yıl elektrik alım garantisi vermişti. Anlaşmada alım fiyatı kw saat başına 12.35 sent olarak belirlendi. Anlaşmanın yapıldığı 2010 yılında dolar 1 lira 45 kuruş düzeyindeydi. O günkü kurla Türkiye elektrik alımı için Rus nükleer santral şirketine yılda 3 milyar 133 milyon 812 bin 500 TL ödeyecekti. Ancak aradan geçen 11 yılda dolar sürekli yükseldi. En son dün 1 dolar 12 lirayı buldu. Yani bugünkü kurla Türkiye elektrik alımı için Rus nükleer santral şirketine yılda 27 milyar 15 milyon 625 bin lira ödemek zorunda kalacak. Yani aradaki fark 24 milyar liraya yaklaştı. Tabi dolar kuru yerinde sayarsa.
Rus devlet sermayeli Rosatom tarafından yaptırılan Akkuyu Nükleer Santralinin yaratacağı çevre sorunlarının yanı sıra Türkiye’ye pahalıya mal olacağı öteden beri dillendiriliyordu. Dolar kurundaki son yükselişler, Türkiye ile Rusya arasındaki anlaşmanın, Türkiye’yi hem pahalı hem dışarıya bağlı elektrik tüketmek zorunda bırakacağı iddialarını somut olarak kanıtladı. Santral daha faaliyete geçmedi, elektrik üretimi başlamadı ama Türkiye şimdiden en pahalı elektriği almayı, Rusya kârının üstüne kâr katmayı şimdiden garantiledi.
“DOLAR KURU AYNI KALIRSA FARK 23 MİLYAR LİRA”
Mersin Nükleer Karşıtı Platform Sözcüsü, elektrik-elektronik mühendisi Uğur Tülay Türkiye’nin aleyhine olacak durumu şöyle özetledi:
“12 Mayıs 2010’da Rusya Federasyonu Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında Türkiye’nin güney kıyısındaki Mersin ilinde VVER-1200 reaktörlü dört güç ünitesine sahip, toplam 4800 MW kurulu güç kapasiteli Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşa edilmesini öngören İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır. Akkuyu NGS ile yapılan anlaşma gereği 12,35 Cent/kWh alım garantisi verilmiştir. 2010 yılında Dolar 1,45 TL oranında idi. Yılda 17,5 milyar kWh Elektrik alımı sağlanacağı düşünüldüğünde 2010 yılında oluşan maliyet yıllık 3 milyar 133 milyon 812 bin 500 TL olacaktı. 23 Kasım 2021 günü saat 14:50 ‘de dolar kurunun 12,5 TL olması nedeni ile; doların bu fiyatta kalacağı varsayılırsa oluşacak maliyet yıllık 27 milyar 15 milyon 625 bin TL olacaktır. Sadece bugün oluşan kur farkından dolayı yıllık 23 milyar 881 milyon 812 bin 500 TL fark oluşacaktır. Bu fiyatlar enerjinin kamuya maliyetidir. Son kullanıcı olan vatandaşların elektrik tüketim maliyetlerine Dağıtım Bedelleri, Elektrik Tüketim Vergileri, KDV fonlama maliyetleri eklendiğinde bu fatura vatandaş açısından oldukça kabarık olacaktır.”
“2 KATI FİYATLA ELEKTRİK ALINACAK”
“Kasım ayında Elektrik Piyasasında, doğalgazda yaşanan fiyat artışları nedeni ile yüksek olmasına rağmen, aritmetik ortalaması 840 TL/ MW olmuştur. Bugünki kur ile (12,5 TL/$) 6,720 cent/kWh denk gelmektedir. Enerjide global anlamda krizin yaşandığı bir dönemde bile Türkiye Elektrik Piyasasında, Piyasa Takas Fiyatının yaklaşık 6,72 cent/kWh olduğu göz önüne bulundurulduğunda yapılan anlaşmanın maliyetinin iki kat yüksek olduğu (12,35 cent/kWh) görülecektir. Yapılan anlaşma ile 15 yıl boyunca güncel elektrik fiyatlarının 2 katı fiyatla elektrik alımı yapılacaktır.”