MAHMUT SÖNMEZ
Ekonomik kriz ve alım gücünün düşmesine karşın elektrik faturalarına gelen yüksek zam, toplumun neredeyse bütün kesimlerinden büyük tepki toplamıştı. Cumhurbaşkanı meskenlerde günlük düşük kademe limitini 7 kwh’tan sekize çıkardıklarını, KDV’de ise yüzde onluk indirime gittiklerini, ticarethanelerde de düşük kademe limitini günlük 30 kwh olarak belirlediklerini aktardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan önceki gün Kabine toplantısı ardından yaptığı açıklamada, ''1 Mart 2022 tarihinden itibaren mesken aboneleri için düşük kademe limiti günlük 8 kwh (aylık 240 kwh) olarak belirlendiğini söyledi. Yapılan yüzde 10’luk KDV indirimi ile birlikte mesken abonelerinin günlük 8 kwh’e kadar olan tüketim miktarları için fiyatın 1,26 TL/kwh, günlük tüketimlerinin 8 kwh’ın üstündeki kısmı için ise 1,89 TL/kwh olarak uygulanacağı belirtildi. Yapılan düzenleme ile 30 günlük fatura döneminde 240 kwh tüketimi olan bir mesken abonesi, şubat ayında 350 TL elektrik faturası ödemişken, aynı tüketim miktarı için mart ayında 302 TL fatura ödeyecek.
Ticarethane abonelerinde ise günlük 30 kwh’e (aylık 900 kwh) kadar tüketimleri için yüzde 25 oranında indirime gidildi. Bu kademedeki ticarethane abonelerinin günlük 30 kwh’e kadar olan tüketim miktarları için nihai fiyat 2,05 TL/ kwh olarak belirlendi.
“BU İNDİRİM HALKIN DERDİNE DERMAN OLMAZ”
Elektrik faturalarına yapılan indirimin beklenilenin altında olduğunu belirten TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Mersin Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Tulay, “Yıl başında elektrik faturalarında gerçekleştirilen yüzde 127’lik zammın yanında bu indirimlerin çare olmadığı, zamların büyüklüğünü azaltmadığı fazlasıyla aşikar. Fahiş zammı düzeltecek bir indirim değil kesinlikle. Meskenlerde indirimli tarifeden verilen elektriğin aylık 210 kwh’dan 240’a yükseltilmesi halkın derdine derman olmaz, faturaların düşmesini sağlamaz” ifadelerini kullandı.
“KDV İNDİRİMİ BAŞKA ALANDA ZAM OLARAK KARŞIMIZA ÇIKACAK”
Devletin ayrıca elektrik faturalarında KDV oranını yüzde 18’den yüzde sekize düşürmesine değinen Tulay, “Devlet KDV indirimi ile şunu söylüyor; ‘Tamam biz şirketlerin yaptığı yüzde 127’lik zammı kabul ettik en azından yüzde 10 KDV indirimi yapalım’. Devlet burada kısa süreliğine bir rahatlatma yaşatmaya çalışıyor halka ama bu fatura yine halka yansıyacak. KDV’de indirime giden devlet başka bir alanda bu indirimi karşımıza zam olarak çıkaracak. Gıdada da KDV yüzde bire indirildi, ne değişti halkın alım gücü mü arttı. Zamlar artarak devam ediyor maalesef” diye konuştu.
“YÜZDE 127 ZAM ALAN ENERJİ ŞİRKETLERİ SORGULANMALI”
Yapılan bu uygulamalarla ülkenin enerji açığının ve hizmet kalitesinin yükselmesinin imkansız olduğunu söyleyen Tulay, asıl sorgulanması gereken olayın devletin enerji gibi önemli bir alanı özel şirketlere devretmesi olduğunu söyledi. Enerji şirketleri ile beraber ülkede enerji açığının kapanmadığını, bu alanda hizmet kalitesinin artmadığını belirten Tulay, “Enerjinin dağıtımı özel şirketlere teslim edildi, bu model ülkeye ne kattı? Hiçbir şey, Isparta’da gördük, insanlar haftalarca elektriksiz kaldı. Hala elektrik telleri açıkta, hem görüntü kirliliği hem de tehlike saçmakta. Sene de onlarca insan açıkta olan elektrik tellerinden kaynaklı ölüyor. Anlatmak istediğim bu şirketler ne gibi bir yatırım, hizmet yaptı da yüzde 127’lik zam aldılar, sorgulanması gereken nokta burası” dedi.
ENERJİDE KAMULAŞTIRMA
Devletin yanlış enerji politikası ve enerji dağıtımı yapan şirketlerle daha önce yapılmış sözleşmelerden kaynaklı insanların zamlara maruz kaldığını söyleyen Tulay, “KDV indirimini indirim olarak görmüyoruz, nitekim bu daha sonra halkın karşısına başka bir zam olarak çıkacak. Hükümetin enerji alanında yaptığı özelleştirmelerle geçici bir para girişi sağladı, o para gitti, geriye özel şirketlerin yaptığı zamlar karşısında ezilen halk ve bunun karşısında hiçbir şey yapamayan bir hükümet kaldı. Bu sıkıntıların giderilebilmesi için tek çare enerjinin kamulaştırılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek” sözlerini kullandı.
“EMEKLİLER VE YOKSULLAR İÇİN BİR ŞEY İFADE ETMİYOR”
Tüm Emekliler Sendikası Mersin Şube Başkanı Ahmet Karakuş, son bir yılda neredeyse her şeye zam geldiğini ama emekli, işçi ve yoksul halkın canını en çok yakanın yüzde 127’lik elektrik zammı olduğunu söyledi. Karakuş, hanelerde düşük fiyatla elektrik kullanımının aylık 240 KW’a çıkarılmasının ve KDV’nin yüzde sekize indirilmesinin kendileri için bir şey ifade etmediğini söyledi. Elektrik faturalarında yapılan indirimin asgari ücretli ve emeklilerin sorununu çözmediğini söyleyen Karakuş, “Yaklaşık 13 milyon emeklinin sekiz milyonu 2500 lira maaş almakta ve bunların önemli bir kısmı kirada. Önce yüzde 127 zam yapacaksınız ardından KDV’den yüzde on indirim yapacaksınız. Bu indirim de yine halkın sırtına yük olarak binecek. Buradan bakınca bu indirimle iktidar bize nefes aldırdı dememiz mümkün değil” ifadelerini kullandı.
“HALKIN ALIM GÜCÜ ZAMLAR ORANINDA ARTMADI”
Zafer Çarşısı Esnaflar Derneği Başkanı Bekir Algüllü son dönemde elektrik, akaryakıt ve doğalgaza gelen zamların reel piyasaya zam olarak yansıdığını belirtti. Birçok ürünün yüzde yüze varan oranlarda zamlandığını belirten Algüllü, “Zamlar halkın alım gücünü oldukça aşağıya çekti. Bu da esnafın zamlı fiyattan aldığı ürünün satışını zorlaştırmakta. Çünkü, vatandaşın gelir düzeyi yüzde yüz artmadı. Esnafa yüzde 25’lik bir indirim yapıldığı söyleniyor, yaraya merhem olacağını düşünmüyor esnaflar. Biz daha büyük bir indirimin yapılmasını bekliyorduk. Öyle ki gelen faturalar kiralarımızı aşmış durumda. Esnaf bu faturaları kaldırabilecek durumda değil. Mutlaka yetkililerin esnafa bu konuda yardım etmeli. Çünkü, sekiz – on bin lira elektrik faturası gelen esnaf arkadaşlar var. Ama yeni faturaları gördükten sonra daha sağlıklı bir değerlendirme yapacağımızı düşünüyorum” ifadelerini kullandı.