MAHMUT SÖNMEZ
Önceki yıllarda özellikle dar gelirli vatandaşların uygun fiyatlar nedeniyle bayramlık kıyafetler için uğrak noktası olan Tarihi Zafer Çarşısı’nda (Bitpazarı) esnafın bayram alışverişinden umudu yok. Ürün fiyatlarının bir sene de katlandığını söyleyen esnaf, yüksek fiyatlar ve halkın düşen alım gücü yüzünden bayramda işlerin eskisi gibi hızlanacağını düşünmüyor. Bit pazarında dahi en ucuz iç çamaşırı, pantolon, tişört ve ayakkabıyı almak isteyen bir vatandaş en az 610 lirayı gözden çıkarmak zorunda.
Zafer Çarşısında 12 yıldır giyim mağazası işleten Veysel Kılıç, işlerinin geçtiğimiz yıllara nazaran çok düştüğünü ürün fiyatlarının çok pahalı olduğunu belirtti. Yaşanan ekonomik krizden kaynaklı ürünlere devamlı zam geldiğini aktaran Kılıç, “Ürünlere durmadan zam üstüne zam geliyor ama yaşanan enflasyonla birlikte halkın alım gücü de her gün biraz daha düşüyor. İnsanlar ekonomik krizden kaynaklı öncelikle temel gıda giderlerini karşılamak, kiralarını ve faturalarını karşılamak istiyor. Eğer geriye para kalırsa o da çok zor, sıra kıyafete geliyor” dedi.
“İŞLER YÜZDE 75 DÜŞTÜ”
Yaşanan ekonomik krizin derinleşmesiyle işlerinin pandemi koşullarının yoğun zamanların bile gerisinde kaldığını belirten Kılıç, “Şu an işlerimiz pandemi döneminin bile çok gerisinde. Ama işleri pandemi öncesiyle karşılaştıracak olursak, çok rahat bir şeklide işlerin yüzde 75 düştüğünü söyleyebilirim” diye konuştu.
“BAYRAMDAN UMUDUMUZ YOK”
Önceki senelerde iki hafta öncesinden bayram hareketliliğinin başladığını söyleyen Kılıç, “Eskiden bayram için yüklü ürün alırdık ve çok iyi iş yapar yetiştiremezdik. Şimdi ne bayram için bir hareketlilik var, ne de esnaf bayram için ekstra ürün alma gereği duyuyor. Çünkü, esnafta biliyor, fiyatlar çok yükseldi, halkta alım gücü kalmadı. Ürün alacak gücümüz kalmadı, alsak da elimizde kalacak maalesef. Bayram namına bizim ne ekstra bir hazırlığımız ne de umuduz var” ifadelerini kullandı.
“BİR ATLET, BİR SLİP DON 60 LİRA OLDU VATANDAŞ NASIL KIYAFET ALSIN?”
Aldıkları ürünlerin bir sene de fiyatını katladığını söyleyen Kılıç, alım gücü enflasyon karşısında düşen vatandaş için yeni bir kıyafetin artık lüks olduğunu söyledi. Son bir yıldır ekonomik krizden kaynaklı fabrikaların ve toptancıların esnafa vadeli ürün vermediğini söyleyen Kılıç, “Artık vadeli ürün alamıyoruz bizde, esnafta zaten para yok, vatandaşın alım gücü zaten düşük, fiyatlarda neredeyse her hafta zamlanıyor. En basitinden geçen sene 10 liraya sattığımız atletin şu an en ucuzu 35 lira, en ucuz slip don25 lira oldu. Bir vatandaşın bir atlet bir slip don alması için 60 lirayı gözden çıkarması gerek. Geçen sene tişörtü 50 liraya satıyorduk şu an en ucuz tişört 100 lira, geçen yıl giyilebilecek bir pantolon 80 lirayken şu an en ucuz pantolon 200 lira vatandaş nasıl alsın” sözlerini kullandı.
ESNAF UMUDU TURİSTE BAĞLADI
Kıyafetlerde yükselen fiyatları duyan vatandaşların ürün almadan gittiğini söyleyen Kılıç, “Bayram için hazırlığım ve umudum yok. Vatandaşta fiyatları duyup ürün almadan gidiyor. Anca bir turist gelip alışveriş yaparsa diye bekliyoruz, o da çok sık olmuyor maalesef” dedi.
“HER GEÇEN GÜN İŞLER KÖTÜYE GİDİYOR”
Tarihi Zafer Çarsısının en eski esnaflarından olan ve ayakkabı mağazası işleten Eyüp Yüksel, işlerinin her geçen gün kötüye gittiğini, dünyada yaşanan ekonomik krizi Türkiye’nin daha derinden yaşadığını küçük esnafında bu krizden çok fazla etkilendiğini belirtti. Önceki yıllarda bayram için ekstra ürün aldıklarını ve işlerin yoğun geçtiğini söyleyen Yüksel, “Şimdi normal gün gibi günümüz geçiyor, bayramda ekstra bir hazırlık yapma gereği duymuyoruz, esnafa bayram yok. Çünkü her gün işler ve ekonomi biraz daha kötüye doğru gidiyor. Enflasyon her geçen gün yükseliyor, ürünler zamlanıyor, asgari ücret ve halkın alım gücü de ortada. İktidar her şey güllük gülistanlıkmış gibi davranıyor, vatandaşta da tepkisizlik devam ettiği sürece bu ekonomik politikalarla kriz her geçen gün büyüyecek” dedi.
BİT PAZARINDA EN UCUZ AYAKKABI 250 LİRA
Ayakkabı sektöründe geçen sene ile bu sene arasında en az üç katlık bir fiyat farkı olduğunu söyleyen Yüksel, “Geçen sene giyilebilecek bir ayakkabı Zafer Çarşısında 80 ile yüz lira arasındaydı. Şimdi ise o ayakkabıların fiyatı 250 – 300 lirayı buldu. Dışarıda büyük marka mağazalarında ayakkabı fiyatları şu an en az 500 lira dolaylarında. Ne halkın aldığı maaş yetiyor, ne de bizim yaptığımız iş bize yeter. Resmi rakamlara göre enflasyon yüzde 64’lerde ama bize göre asıl enflasyon rakamları bunun en az üç katı. Nitekim biz yaşayarak bunu görüyoruz, hem iş yerimizde hem de mutfağımızda. Azami kar talanına dayalı sistemlerde birileri çok kazanınca birileri iflas etmek zorunda kalır. Bizde iflas eden grubun içindeyiz. Yöneticiler yönetmekten aciz böyle bir sistemde geleceğe dair umut belemekte doğru değil” diye belirtti.
BİT PAZARINDA BİR KİŞİLİK BAYRAMLIK ALIŞVERİŞ EN AZ 610 LİRA
Bayramlık alışverişe çıkan bir kişi, Bit Pazarından bir iç çamaşırı takımına en az 60 lira, pantolona 200 lira, tişörte 100 lira, ayakkabıya 250 lira vermek zorunda. Bayrama yeni kıyafetlerle girmek isteyen bir vatandaşın, bayramlık kıyafet alışverişi Bit Pazarında dahi en az 610 liraya patlıyor.