MAHMUT SÖNMEZ
Bir yılda maliyetin 3 katına çıkması, rekoltenin yüksek olması ve fabrikaların ucuza şeftali ve üzümü kapamak istemesi çiftçiyi bitme noktasına getirdi. Devletin meyve alan fabrikalara taban fiyat uygulaması getirmesi gerektiğini söyleyen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, aksi takdirde çiftçinin üretim yapamayacak hale geleceğini söyledi.
MALİYET ÜÇ KATINA ÇIKTI ŞEFTALİ FİYATI NEREDEYSE YARIYA DÜŞTÜ
Yüksek rekolteden kaynaklı şeftalinin bu sene para etmediğini söyleyen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, meyve suyu fabrikalarının şeftalinin kilosunu çiftçiden 2 liraya aldığını, tüccarlarında sofralık şeftali için çiftçiye 3 - 4 lira fiyat verdiğini söyledi. Çiftçiye verilen fiyatların çok düşük olduğunu söyleyen Yılmaz, bir kilo şeftalinin bu sene çiftçiye maliyetinin 4 lira olduğunu söyledi. Bir sene içinde gübre, mazot, ilaçlama, sulama ve işçilik fiyatlarının katladığını söyleyen Yılmaz, “Son bir yıl içinde çiftçimizin girdi fiyatları ortalama üç katına çıktı ve maliyetler artarak devam ediyor. Her şeye rağmen çiftçi borç etti, kredi çekti yoklukla üretmek için alın teri verdi ama bu emeğin karşısında maliyetine dahi ürün satamıyor” dedi.
“FABRİKALAR ŞEFTALİ FİYATINI 1.5 LİRAYA İNDİRMEYE ÇALIŞIYOR”
Meyve suyu fabrikaları çiftçinin 4 liraya mal ettiği şeftalinin kilosuna şu an 2 lira verdiğini söyleyen Yılmaz, “Söylentilere göre Meyve suyu fabrikası, şeftalisi elinde kalan çiftçiye verdiği 2 liralık teklifi 1,5 liraya indireceği söylentileri de var. Çak acı. Geçen yıl bu fabrikalar çiftçiden şeftalinin kilosunu 3 liraya aldı. Bizim maliyetlerimiz bir yılda üç katına çıktı. Normalde çiftçiye en az 9 lira teklif etmeleri gerekirken şu an çiftçiye 2 lira veriyorlar ve fiyatı daha da aşağı çekme gayretleri var” dedi.
ÜZÜMDE DE DURUM AYNI
Üzümde de durumun şeftaliden farklı olmadığını söyleyen Yılmaz, “Üzüm de tüccarlar başlangıçta dalında 8 liraya almaya başladılar. Dalında alıp kapora verenler hep vazgeçti şu anda. Fabrikalar üzüm için 2 lira 10 kuruş fiyat açıklayınca tüccarlar verdikleri fiyattan vazgeçti. 8 liradan başlayan üzüm fiyatı şu an 3 liraya kadar düştü. Üzümün çiftçiye maliyeti ise 5 lira, ne yapsın üretici” dedi.
“RESMEN ÇİFTÇİYE ÜRETME DİYORLAR”
Çiftçinin yüksek giderle ürettiği ürünleri zararına dahi satamadığını, fiyatların düşüşünde gıda sanayisinde çalışan fabrikalarında etkisinin olduğunu söyleyen Yılmaz, “Ortaya şu sonuç çıkıyor, çiftçiye ‘Ekme, biçme, kapat bahçeleri ve tarlayı sat. Üretim yapma’ diyorlar. Durum çiftçiler adına çok vahim, birçok çiftçi üretimden çekildi. Küçük çiftçiler bankalara borçlu, bu şartlarda çiftçinin borç ödeme gibi bir şansı yok. Bu insanlar tarlalarını satmak zorunda kalacak ve üretimden uzaklaşacak. Bu gidişle” dedi.
“TABAN FİYATI UYGULANMALI”
Yetkililerin öncelikle meyve alımı yapan gıda fabrikalarını denetime tutması gerektiğini söyleyen Yılmaz, “Yetkililer fabrikaları denetime tabi tutmalı. Nitekim şeftalinin ve üzümün maliyet fiyatları ortada. Fabrikalar neredeyse maliyetin yarı fiyatını teklif ediyor çiftçiye. Böyle olunca tüccarlar da fiyatları aşağı çekiyor ve üretici toptan zarar ediyor. Fabrikalara bir taban fiyatı belirlemeliler. Çiftçinin zarar etmemesi ve emeğinin karşılığını alması için yoksa tarımda üretim duracak, çiftçide üretimden çekilip tarlasını satmak durumunda kalacak” dedi.
.png)
Şeftalisi elinde kaldı öfkesini ağaçtan çıkardı
Mersin’de şeftali üretimi yapan çiftçi, masrafların altından kalkamayınca öfkesini ağaçtan çıkardı. Ürünün para etmediğini ve elindeki şeftalileri satamadığını söyleyen Mersinli çiftçi, ürünleri dereye dökeceğini söyleyerek, öfkeden bahçesindeki ağacın dallarını kırdı.
Sosyal medyada yayınlanan bir videoda Toroslar’a bağlı Değirmendere köyünde ürettiği şeftalileri elinden çıkaramayan ve girdi fiyatlarının yüksekliği nedeniyle zarar eden çiftçi, sinir krizi geçirip öfkesini şeftali ağacından çıkardı.
“ŞEFTALİ PARA ETMİYOR”
Değirmendere köyünde şeftali üretimi yapan çiftçi önceki senelerde bir mazot bidonunu 1125 liraya doldurduğunu, şu an aynı mazot bidonunu 800 liraya doldurabildiğini söyledi. Verdiği emeklerin boşa gittiğini söyleyen Mersinli çiftçi, “Ortalığın durumu ne olacak? Benim hiç aklım ermiyor. Şeftaliye para vermiyorlar. Hastalık yapmasın diye şeftalileri toplayıp dereye dökeceğim. Şu halimize bakın” diyerek hükümete tepki gösterdi.
Yaptığı konuşmanın ardından sinir krizi geçiren çifti, “Para etmiyor, ne yapayım” diyerek önce elindeki sopayla bahçesindeki şeftali ağacına vurarak meyveleri döktü. Ardından şeftali ağacının dallarını kıran çiftçi elindeki şeftalilerin para etmediğini ve hepsini dereye dökeceğini söyleyerek iktidara tepki gösterdi.
NARENCİYENİN KADERİ İHRACATA BAĞLI
Kısa bir süre sonra Mersin’de narenciye hasadı başlayacak. Bir yılda tarım girdi fiyatlarının üç katına çıktığını söyleyen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, “Narenciye üreticilerinin kaderi İhracata bağlı. İhracat kapıları kapalı olursa narenciye üreticisi de büyük bir zarara uğrayacak” dedi.
Şeftali ve üzümde Mersinli üreticinin zarar ettiğini söyleyen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, aynı sonucun birkaç ay sonra hasadı yapılacak narenciye ürünlerinde de yaşanabileceğini söyledi. Mersin’de portakal ve limonda da rekolte yüksekliğinin beklendiğini söyleyen Yılmaz, narenciyede üreticinin kaderini ihracatın belirleyeceğini söyledi. Girdi maliyetlerinin artarak devam ettiğini söyleyen Yılmaz, narenciye üreticisinin kaderini ihracatın belirleyeceğini söyledi. Şu an da narenciye ihracatı için çiftçinin elinde bir tek Rusya’nın olduğunu söyleyen Yılmaz, “Rusya ile de yarı barışık yarı kavgalı bir ticaretimiz var. Sınırlardan zaman zaman ilaç kalıntıları yüzünden narenciyelerimiz geri gönderiliyor. Bunun da neye göre olduğunu doğrusu biz de bilmiyoruz. İhracatta böyle kaygılarımız var” dedi.
Narenciye de ihracatın yapılmaması durumunda, artan maliyetler karşısında narenciye üreticisinin de üzüm ve şeftali üreticisi gibi zarar edeceğini ve bunun üreticilere büyük bir darbe vuracağını söyledi.