MAYSA DERYAYEVA
EMEP Genel Başkan Yardımcısı Sedat Başkavak, AKP iktidarında tarımda uygulanan politikalar ile tarım alanlarının daraldığını ve ekim alanlarının küçüldüğünü söyledi.
Artan girdi maliyetleri nedeniyle üreticilerin gelirlerinin azaldığını ve giderlerinin çoğaldığını ifade eden Başkavak, “Üretim maliyetlerini karşılayamayan üretici köylüler bu süreçte borçlanarak üretmeye başlamıştır. Tarım Kredi Kooperatifi ve bankalara olan borçları artmıştır. Ülke tarımı bilinçli olarak çökertilmektedir. Aracılar, tüccarlar sözleşmeli üreticilik ve iyi tarım uygulamalarını da fırsat bilerek tarım ve gıda alanına çökmektedir. Küçük üreticiler ya kendi tarlalarında işçileşmekte ya da büyük şehirlerde işsizler ordusu arasına katılmaktadır. Şirketler toprağa herhangi bir bedel ödemeden, doğa ve üretim kaynaklı risk ve belirsizlikleri üreticilerin üzerine yüklemektedir” diye konuştu.
“ÜCRETLER EN AZ YOKSULLUK SINIRININ ÜZERİNE ÇIKARILMALI”
Mevsimlik tarım işçilerinin güvencesiz koşullarda çalışmak zorunda olduğunu söyleyen Başkavak, işçilerin insanca yaşayacakları geliri elde etmelerini belirtti.
Başkavak, “Tarım sektöründe üretici köylüler, mevsimlik tarım işçileri, tarım ve gıda iş kolunda çalışan işçilerin hepsinin ortak sorunu düşük gelir, sosyal güvencesizlik, kayıt dışı çalışma ve örgütsüzlüktür. Kamu ve büyük işletmelerde çalışan kesimi dışarıda tutarsak; tarımsal üretimde insanca yaşayacak gelir, insanca çalışma koşulları söz konusu değildir. Sosyal güvenceye dair yoksunluk baskındır. Mevsimlik işçilik, taşeronlaştırma ve yevmiyecilik sistemi; güvencesiz, esnek, düşük ücretle kuralsız işçi çalıştırmanın aracı olmaktadır. Böylece işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri rafa kaldırılmakta iş cinayetlerine ve iş kazalarına davetiye çıkarılmaktadır” dedi.
Tarımda çalışan işçilerin çalışma süreleri haftada 5 gün ve 35 saatle sınırlandırılması gerektiğini belirten Başkavak, “Haftada 2 gün dinlenme hakkı, yılda 30 gün izin hakkı verilmelidir. Ücretler en az yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmalıdır. Sendikal hak ve özgürlüklerin önündeki engeller kaldırılmalı, sendikalaşma ve TİS yapabilme şartı olarak ülke, işyeri ve işletme barajları kaldırılmalıdır. Kayıt dışı çalışma son bulmalı, kayıt dışı çalıştıran işyerlerine ve işverenlere ağır cezalar uygulanmalıdır. İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri piyasanın kaderine terk edilmemeli, işçilerin denetim sağlayacağı mekanizmalar kurulmalıdır. Tarımda çalışan mevsimlik işçilerin barınma sorunu, sağlık sorunu ve çocukların eğitimi güvence altına alınmalıdır” şeklinde konuştu.
“ÜRETİCİLERİN ELEKTRİK ÜCRETLERİ DÜŞÜRÜLMELİ”
Başkavak, tarımda girdilerin dışa bağımlığına azaltacak önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.
Tarımda üreticiye desteklerin zamanında yapılması gerektiğine dikkat çeken Başkavak, “Ürün fiyatları taban fiyat olarak belirlenmeli ve aracı, tüccar ve ihracat firmalarının açıklanan fiyatın altında fiyat dayatmaları engellenmelidir. Tarımsal üretimin dolayısıyla da temel gıda maddelerinin olmazsa olmazı sulamadır. Sulama suyu ve sulamada kullanılan elektrik ücretleri düşürülmelidir. İklim değişikliğinin olumsuz etkileri göz önüne alınarak, su kaynaklarının korunmasına yönelik önlemler alınmalıdır. Ormanlık alanların talanı ve tahribi önlenmelidir. Tarım girdilerinde dışa bağımlılığı azaltacak önlemler alınmalıdır. Tarım destekleri artırılmalı ve zamanında ödenmelidir. Besicilik yapan köylüye yem desteği sağlanmalı, hayvan yetiştiricisi köylülerden mera ve yaylardan para alınmasına son verilmelidir” diye konuştu.