MAYSA DERYAYEVA
Milyonlarca çalışanın merakla beklediği asgari ücret ara zammı için görüşmeler başladı. DİSK Genel-İş Mersin Şube Başkanı Kemal Göksoy, asgari ücretinin real enflasyona göre hesaplanması gerektiğini belirterek, “Bugünün koşullarında asgari ücretin 16 bin 500 TL olmalıdır” dedi.
Açlık sınırının 10 bin 360 TL, yoksulluk sınırının 33 bin 750 TL olduğunu hatırlatan DİSK Genel-İş Mersin Şube Başkanı Kemal Göksoy, bu rakamlar karşısında asgari ücretin 8 bin 506 TL olmasının doğru olmadığını söyledi.
Çalışan işçilerin açlık sınırı altında maaş aldığına vurgu yapan Göksoy, “Bir ülkede asgari ücret açlık ve yoksulluk sınırının altında olması doğru ve etik değil. Açlık sınırının 10 bin 360 TL dayandığı bir yerde asgari ücretin 8 bin 500 TL olması bir handikaptır. Burada bir çelişki var. Yoksulluk sınırı 33 bin 750 TL oldu. Biz açlık sınırı altındaki maaşlara mahkûm edilmiş bir durumdayız. Türkiye gerçekliğini gören bir yerde hükümet enflasyonu gizleyemiyor. İşçinin, emekçinin, emeklinin, çalışanın yaşam koşullarını göz ardı ederek bir yere varılmaz” diye konuştu.
“İŞÇİLERİN YAŞAM KOŞULLARI İYİLEŞTİRİLMELİ”
Asgari ücretin vasıfsız işçilere verildiğini ancak günümüzde asgari ücretin artık normal bir ücret yerine geçtiğini ifade eden Göksoy, “Bugünün koşullarında asgari ücretin 16 bin 500 TL olması gerekiyor. İşçinin yaşam koşullarını iyileştirilmesi gerekiyor. İşçinin yaşam koşullarını iyileştirilmediği sürece ekonomik düzelmeden veya ekonomik refahtan bahsedemeyiz. Türkiye gerçekliğiyle yaşam koşullarına uygun bir ücreti talep ediyoruz. Bu ücretin en azında insanların zaruri ihtiyacını karşılayacak şekilde olmalıdır” dedi.
“Asgari ücret artışı oranında destek sağlanabilir”
Mersin Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Emin Levent Türkili, yeni belirlenecek olan asgari ücreti işverenler açısından değerlendirdi.
Yeni belirlenecek asgari ücretin7 milyon kişi doğrudan 85 milyonu dolayı yoldan etkileyeceğini ifade eden Türkili, “Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2023 yılında yapılacak 2. zam oranını 7 milyon çalışanı doğrudan 85 milyon vatandaşı da dolaylı yoldan etkileyerek gelirleri artıracak. Asgari ücrete zam yapılmasıyla, işverenlerden genel sağlık sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılardan işsizlik sigortası alanlara ve yurtiçi-yurtdışı borçlanma yapanlara kadar birçok kişiyi etkileyecek. Asgari ücretlinin kıdem ve ihbar tazminatı tutarları yükselecek. İşsizlik ödeneği ve kısa çalışma ödeneğinin tavanı yeniden belirlenecek” dedi.
“GEÇEN YILA GÖRE ZAM YAPILIRSA ASGARİ ÜCRET 11 BİN 58 TL OLABİLİR”
Türkili, geçen yılkı asgari ücrete ara zamda yüzde 30 zam yapıldığını ve bu yılda yüzde 30 zam yapılırsa asgari ücretin 11 bin 52 TL olacağını söyledi.
Yeni belirlenecek asgari ücretten vergi alınmaması uygulaması devam edeceğini söyleyen Türkili,” Geçen yıl Temmuz'daki gibi yüzde 30'luk bir ara zam yapılırsa, net asgari ücret 11 bin 58 liraya çıkacak. Yüzde 35'lik bir zam ise net asgari ücreti 11 bin 484 liraya taşıyacak. Bu arada asgari ücretten vergi alınmaması uygulaması da devam edecek” ifadelerini kullandı.
İşverenlere 2022 yılında aylık 99,9 TL, 2023 yılında aylık 399,90 TL devlet desteği sağlandığını söyledi.
2022 ve 2023 yılı arasında devletin işverene verdiği destekte yüzde 300 oranında artış yaşandığına dikkat çeken Türkili, “2022 yılı Temmuz-Aralık döneminde Günlük 3,33 TL ve Aylık (3,33 TL X 30 Gün) 99,9 TL tutarında asgari ücret desteği , 2023 yılı Ocak-Haziran döneminde günlük 13,33 TL, aylık (13,33 TL x 30 gün) 399,90 TL olarak 2022 ye göre yaklaşık yüzde 300 oranında artmıştır. Bu artış baz alınırsa 2023 2. Dönem ücreti yaklaşık 1.197 TL olarak öngörülebilir. Fakat bu konuda bu kadar yüksek bir artışın olması zor görünüyor. Bu artışta asgari ücretin artışı oranında yani yüzde 30, yüzde 35 oranında belki artış olabilir” dedi.
“Asgari ücretlinin maaşı yüksek kur karşısında eriyor”
Yeşil Sol Parti Mersin Milletvekili Perihan Koca, asgari ücretin 8 bin 506 TL olarak açıkladığı dönemden bugüne kurda yaşanan hareketlilik ile eridiğini söyledi.
Doların 18,80 TL iken asgari ücretin 452 dolar olduğunu ve şu anda 359 dolar tekabül ettiğine dikkat çeken Koca, “Patron ve sarı sendika temsilcilerinden oluşan asgari ücret tespit komisyonu bugün toplanıyor. Asgari ücret'in 8.506 TL olarak ilan edildiği ocak ayında dolar 18,80 TL civarındaydı. O dönemde asgari ücret dolar bazında 452 dolara tekabül ediyordu. Sadece son 15 gündeki kur hareketliliği baz alındığında bile asgari ücret şu anda 359 dolara tekabül ediyor. Şu anda diyoruz, çünkü TL’nin dolar karşısındaki değer kaybı devam ediyor ve görünüşe göre de devam edecek. Doları baz almamızın sebebi basit, hemen hemen her şey doların yükselişiyle beraber zamlanıyor. TL’deki değer kaybına bağlı olarak enflasyon ciddi oranda artmasına ve alım gücünün giderek azalmasına neden oluyor” dedi.
“SARI SENDİKA TEMSİLCİLERİNİN ASGARİ ÜCRETTE SÖZ SAHİBİ OLMASI KABUL EDİLEMEZ”
Koca, “Asgari ücrette yapılması planlanan iyileştirmeler bu istikrarsız ve yüksek enflasyon durumunda hiçbir şey ifade etmiyor. Milyonlarca işçi ve emekçinin temel günlük ihtiyaçlarının dolar bazında yükseldiği bir ortamda asgari ücretin gerçek enflasyon değerleri ve yoksulluk sınırı baz alınarak üç ayda bir değerlendirilmesi gerekir. Öte yandan asgari ücret tespit komisyonunun hiçbir meşruiyeti yoktur. Patron temsilcilerinin, patronların temsilcisinin ve işçi sınıfını her fırsatta yüz üstü bırakan sarı sendika temsilcilerinin asgari ücrette söz sahibi olması kabul edilemez. Asgari ücret tespit komisyonu lağvedilmeli, işçilerin insanca yaşayabilecekleri ücretler işçi sınıfının temsilcileri tarafından grev hakkı ve toplu sözleşme haklarını içeren ilkeler çerçevesinde belirlenmelidir.”