ELVAN KONUK
Bayrama sayılı günler kala insanlar fiyat araştırması yapmak için sokağa çıktı. Yüksek enflasyon karşısında geçim derdine düşen yurttaşlar, en indirimli bayram alışverişi yapabilmek için saatlerce dolaşıyor. Önceki bayramlarda her zaman işlerinin iyi gittiğini belirten esnaf ise bayram öncesi piyasanın ölü olmasından şikayet ediyor.
ARTIK KİLOYLA DEĞİL GRAMLA ALIYORLAR
Yıllardır Keleşler Kuruyemiş’i işleten Yaşar Keleş, eski bayramların kalmadığını söyledi. Keleş, “Son bir ayın içerisinde aldığımız ürünlere yaklaşık 50 lira arttı. Cevizli sucuğun kilosunu 80 liraya alıyorduk şimdi 120 liraya çıktı. Ceviz pahalandı, pekmez pahalandı. Lokumun kilosunu 80 lira, çikolatanın kilosunu 80 lira, karışık şekerin kilosunu 120 liradan satıyoruz. Cezeryenin kilosu 80, drajelerin ise 100 lira. Vatandaşlar geliyor bir bakıp dolaşıp gidiyor, insanların alım gücü kalmadı. Vatandaş geliyor diyor ki bana 20 liralık çikolata verir misin? 20 liraya saysak 10 15 çikolata yapmaz. Eskiden 2 kilo 3 kilo alırlardı şimdi ‘20 liralık ver gelen olursa ikram ederim’ diyorlar. Bayramlar bitmiş. İnsanlar o mağazadan o mağazaya dolaşıyor, kim uygun verirse 1 lira 2 lira 3 lira oradan alıyor” dedi.
Satışların geçen yıla oranla çok düştüğünü belirten Yusuf Akagündüz ise “Fiyatların artışı milleti çok etkiledi, millet çekiniyor almıyor hiçbir şey. Sadece şekerde değil cezeryede de aynı bu durum. Fiyatlar eklendikçe ekleniyor. 70’e alıp 80’e sattığımız cezeryeyi şuanda 80 liraya alıyoruz. Tabi bunun üzerine 10 lira ekleyip 90 liraya satacağız. Şuan alış fiyatına satış yapıyoruz. Buna rağmen iş yok” ifadelerini kullandı.
Giyim değil, geçim derdi
Bayram öncesi alışkın olunan giyim mağazalarındaki kalabalık yerini sakinliğe bıraktı. Giyim üzerine çalışan çarşı esnafı insanın giyim değil geçim derdinde olduğunu söyledi.
Çarşı esnaflarından İrem Tekstil İşletmecisi Murat Soyaltın, ne maddi ne manevi olarak eski bayramlardan eser kalmadığını ifade etti. Soyaltın, “Şimdi bayram arifesinde gördüğümüz manzara insanın ekonomik gücünün olmadığı alım gücünün minimum dereceye düştüğü dönemdeyiz. İnsanlar artık geçim derdinde. Giyinme derdi geçti boğazını doyurabilirse gününü kurtarabilirse yaşantısına bakıyor. O nedenle insanlarda eski heyecan duygu yok. Alışveriş duygusu kalmadı. Bu da tabi ekonomik olarak biz esnafları etkiliyor, toplumu etkiliyor, Türkiye’yi etkiliyor. İnsanlar kolay yoldan zengin olma hevesinde, iş istihdamları olmadığı için, üniversiteyi okuyan gençlerimiz de zaten gelecek göremediği için ülke ekonomimizi ayakta tutabilecek herhangi bir gelir kaynağı olmadığı için herkes kolay yaşam peşinde. Onun için eski alışverişlerimiz eski bayramlarımız ve yaşamış olduğumuz o manevi heyecanın eseri yok. Sadece bayramın geldiğini biliyoruz ama bayramı yaşayamıyoruz” diye konuştu.
Erkek giyim mağazası işletmecilerinden Çetin Duman, “Herkes zam yaptı biz fiyatları indirdik ama yine de iş yok. Piyasa ölü insanların alım gücü düştü, günde 3-4 parça ya satıyoruz ya satamıyoruz. Sabahtan akşama kadar bekliyoruz. Bir kişinin baştan sonra giyinmesi için en az 1500 lirayı gözden çıkarması gerekiyor” şeklinde konuştu.
Ayakkabı ve çanta satışı yapan Oktay Karagöz, fiyatların 200 lira ile 650 lira arasında değiştiğini söyledi. Karagöz, “Şuanda bayram hareketliliği çok yok, durgun, işlerde düşüş var. Her kesime göre fiyatlarımız var ama insanların alım güçleri düştüğü için alamıyor” diye konuştu.
Kimi esnaf ise deprem bölgesinden Mersin’e gelen nüfus nedeniyle işlerinin iyi olduğunu söyledi. Giyim üzerine bir mağazada çalışan Hasan Salman, “Deprem bölgesinden gelen insanlar olduğu için işlerimizde hareketlilik var. Bir kişinin bayram kıyafeti alması için en az 400 ile 600 lira arasında harcaması gerekiyor” şeklinde konuştu.
| Kalabalık çok alan yok |