ABİDİN YAĞMUR
Türkiye’nin önemli yaş meyve sebze üretim merkezlerinden biri olan Mersin’de ağustos ayının sonuna gelinmesiyle birlikte şeftali, erik, kiraz gibi ürünlerin hasadı da bitme aşamasına geldi.
Erik ve kiraz üreticileri, Akdeniz sineği salgını nedeniyle ürünlerini satamadı ve sezonu zararla kapattı. Şeftali üretici ise herhangi bir hastalık olmamasına rağmen piyasa şartlarına yenildi. Hasat sonu geldiği halde şeftalisini uygun fiyatla satacak tüccar bulamayan birçok çiftçi, daldaki sofralık şeftaliyi bile meyve suyu fabrikalarına, ıskarta ürün fiyatı olan 6 liradan vermek zorunda kaldı.
“BİZE BU YIL EKMEK PARASI ÇIKMAZ”
O çiftçilerden biri olan Çağlarca köyünden Ali Kahveci, “Geçen yıl dahi meysu 6 lira değildi. Geçen yıl 7 liradan verildi meysu. Geçen seneki maliyetler neredeyse ikiye katlandı ama geçen seneki fiyatlara dahi satamadık. Halen satamıyoruz. Bununla birlikte haşere de etkiledi bu sene. Kiraz olsun, erik olsun, kurtlanma konusunda da sıkıntı yaşadı. Bir yerine iki, üç, dört ilaç vermek zorunda olanlar oldu. Bu yıl aldığımız para ancak bahçenin bakımını karşılar. Bunun üzerinden bize bir ekmek parası çıkmaz. Sadece önümüzdeki yılı düşünerek bahçemizi ayakta tutmaya çalışıyoruz” dedi.
“SADECE ÜRETİM MALİYETİ 7 LİRA”
Akdeniz Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz da, “Hep söylüyorum, Mersin’de gerçekten kaliteli ve aroması yüksek ürünler üretiliyor. Ama maalesef çiftçimizin emeği yine boş. Çiftçi kardeşimiz pikabı dayamış bahçeye, ürünü meyve suyu fabrikalarına sıyırıyor. Çünkü halde 10 lira. Bu ürün bahçeden toplanıp hale varıncaya kadar 8 lira maliyeti var. Bunun üretim maliyetini değerlendirirsek, şu ürünün 7 lira üretim maliyeti var. Bu çiftçimiz ürün maliyetini kurtarmak için annesiyle, kardeşiyle bu ürünü toplayıp meyve suyu fabrikasına veriyor” dedi.
“ÇİFTÇİ KADERİNE TERK EDİLMİŞ”
“Üretici bu şartlarda nasıl ayakta kalacak?” diye soran Musa Yılmaz, “Bizi dinlemesi gereken, bizi duyması gereken insanların kulaklarına sesleniyorum. Lütfen bu çiftçinin feryadını duysunlar artık. Tarım Bakanlığımızın bütün yetkililerine sesleniyorum. Bu çiftçiye sahip çıkmadığınız sürece, çiftçinin ürettiği ekonomik karşılığını bulamadığı sürece üç beş sene sonra üretecek çiftçi bulamayacaksınız. Çiftçinin karnını yarmışlar on tane yılcık çıkmış. Bu sene kâr edemedik ama önümüzdeki yıl kâr edebilir miyiz? Maalesef ki bu ülkede kaderine terk edilmiş bir çiftçi, üretici var. Bu genç kardeşlerimin bu şartlarda bu üretimde kalmaları mümkün görünmüyor” ifadelerini kullandı.
“TARIM KREDİ KOOPERATİFİ MARKETLERİ MEYVE SATMIYOR”
Meyve suyu fabrikalarının sahiplerine de seslenen Yılmaz sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ellerini vicdanlarına koysunlar, onlarda zerre kadar merhamet vicdan varsa bu çiftçinin üretim maliyetinin üzerinde gelsin ürün alsınlar. Geçen hafta marketlerde bir araştırma yaptım. Özellikle gittim Tarım Kredi Kooperatiflerinin marketlerini gezdim. Meyve satmıyorlar. Genel müdürlerini aradım. Dedim ki benim üye olduğum Tarım Kredi Kooperatifleri marketinde benim ürünümü niye satmıyor. Bu üründen geçen sene zarar etmişler o yüzden satmıyorlarmış. Hal fiyatı 20 lirayken Mersin’deki marketlerde bu ürünün fiyatı 49.90. Ben kendi ürünümü 12 TL’den sattım, bugün onu da bulamıyoruz. Ama markete gittiğimde 49.90 yani 50’ye satıyor. El vicdan. Söyleyecek bir şey kalmadı.”