ELVAN PEHLİVAN
MDTO’da Mersin ekonomisinin can damarı olan Mersin Limanı ile ilgili basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya MDTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bedii Canatan, Yönetim Kurulu Üyeleri Atahan Çukurova, Filip Tahinci, Ertuğ Kemal Yılmaz ve Bekir Yıldız ile basın mensupları katıldı
Bir limanın başarılı ve sürdürülebilir şekilde faaliyet göstermesinin liman kullanıcıları ve kentle güçlü ilişkiler kurmasıyla mümkün olacağını dile getiren MDTO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bedii Canatan, “Ülkemizin ekonomik koşulları ortadadır. Enflasyonun baskılanması için uygulanan ekonomik politikalar nedeniyle, iş adamlarımız yanında 85 milyon insanımız da ciddi sıkıntılar çekmektedir. Dış ticaret firmalarının destek beklediği böyle bir ortamda, Mersin Liman İşletmecisi (MIP) tarafından hayata geçirilen tarife artışları ve uygulamalar; ihracatçılarımız, ithalatçılarımız ve limanla bağlantılı tüm paydaşların rekabet güçlerini zayıflatmakta ve enflasyonu tetiklemektedir” dedi.
“KONTEYNER YÜKLEME-BOŞALTMA MALİYETLERİ DOLAR BAZINDA YÜZDE 30'UN ÜZERİNDE ARTTI”
Canatan, limandaki fiyat artışlarını ve uygulamaları, başlıklar halinde paylaştı. 2013-2023 arasında ücretsiz uygulanan Yanaşma Penceresi Uygulaması’ndan söz eden Canatan, “2023 Mayıs ayında askıya alınan uygulama, gemilerin demirde bekleme sürelerinin uzaması üzerine limandaki bu sıkışıklığa çözüm bulmak amacıyla Ağustos 2023'ten itibaren, yükleme boşaltma ücretlerine ilave olarak 20'lik konteyner için 30 dolar, 40'lık konteyner için 60 dolar bedelle yeniden hayata geçirilmiştir. Bugüne gelindiğinde ise sıkışıklık sorunu çözülmüş olmasına rağmen, yanaşma penceresi uygulamasındaki bu ilave ücretler kalıcı hale getirilmiştir. Bu ücretlendirme, konteyner yükleme-boşaltma maliyetlerinde dolar bazında yüzde 30'un üzerinde bir artışa sebebiyet vermektedir” ifadelerini kullandı.
“LİMANDAKİ AŞIRI FİYAT ARTIŞLARI BÖLGE VE ÜLKE EKONOMİSİNE ZARAR VERİYOR”
Fahiş ve sık fiyat artışlarının dış ticaret firmalarına zarar verdiğini dile getiren Canatan, “Dolar bazında uygulanan tarifenin hem bu kadar sık değişmesi hem de aşırı fiyat artışları yapılması bölge ve ülke ekonomisine ve ticaretine zarar vermektedir. Bu kez 2025 Şubat ayında uygulamaya konan son tarife düzenlemesi ile birçok kalemde yeniden artış yapıldığı görülmektedir. Örneğin, işlem hacmi düşük olan 20ft konteyner elleçlemesinde bir miktar indirim yapılırken; limanımızda adet olarak daha fazla kullanılan 40ft konteynerin elleçlemesinde yüksek oranda artış yapılmıştır. MIP bu duyurusunda ‘İhracatçılar ve ithalatçıların rekabet gücünü artırmayı amaçladıklarını’ ifade etmesine rağmen, yaptıkları düzenleme ile tarifede yaklaşık yüzde 12'nin üzerinde fiyat artışı yaptıkları anlaşılmaktadır. Bu durum dış ticaret firmalarını desteklemek bir yana, maliyetlerini daha da artıracaktır” diye konuştu.
“FUZULİ İŞGAL ÜCRETİNDE YÜZDE 400 VE POSTA ÜCRETİNDE YÜZDE 200 FİYAT ARTIŞI”
Limandaki fuzuli işgal uygulamasının doğuracağı zararlar hakkında konuşan Canatan, “MIP tarafından 10 Şubat 2025 tarihi itibariyle başlatılan; alıcı veya yükleyiciden kaynaklı bekleme veya gecikmelerin posta bekleme tarifesi yerine fuzuli işgal olarak nitelendirilmesi ve tahakkuk ettirilen fuzuli işgal Ücretinin de acenteden tahsil edilmesi uygulamasının hukuken de ciddi sorunlara yol açacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca, bir önceki tarife ile karşılaştırıldığında; fuzuli işgal ücretinde yüzde 400 ve posta ücretinde yüzde 200 fiyat artışı yapıldığı görülmektedir. Halihazırda yükleme/boşaltma ücretlerinin bölge limanlarına göre yüksek olmasının (7,35 USD/ton) yanı sıra bu uygulamanın getireceği ilave maliyet ve cezai müeyyideler, kargo gemilerinin rakip Umanları tercih etmesine ve Suriye, Irak vb. ülkelere yönelik transit yüklerin de kaybedilmesine neden olacaktır” şeklinde konuştu.
“MIP, NİHAİ MÜŞTERİLERİN ÜCRETLERİNİ DOĞRUDAN LİMANA ÖDEMELERİNE OLANAK SAĞLAYAN UYGULAMADAN VAZGEÇMELİDİR””
10 Şubat’tan itibaren limanda gemilerin yanaşma önceliğinin demire geliş sırasına göre değil tamamen işletmenin inisiyatifine bırakıldığını vurgulayan Canatan, bu durumun liman kullanıcıları arasında adaletsizlik ve ayrımcılık oluşturabileceğini dile getirdi.
Canatan, “2025 yılı içerisinde nihai müşterilerin gemiye yükleme/tahliye ile ardiye ücretlerini doğrudan limana ödemelerine olanak sağlayan yeni bir uygulamanın planlandığı MIP tarafından duyurulmuştur. Bu uygulamanın, gemi yükleme-boşaltma işlemlerinde operasyonel aksaklıklara yol açacağı, başta tedarik zincirinde tüm dünyada yaygın uygulama olan "kapıdan kapıya teslim" sistemi olmak üzere taşıyıcı-alıcı, taşıyıcı-yükleyici ilişkisine zarar vereceği, limandaki sıkışıklığı artıracağı ve sonuçta Mersin Limanı'ndaki gemi ve yük trafiğini olumsuz etkileyeceği görüşünde olduğumuz ve bu uygulamadan vazgeçilmesi gerektiği Odamızca MIP'ye bildirilmiş olmasına rağmen olumlu bir geri dönüş alınamamıştır. 10 Şubat 2025 tarihinde paylaştıkları son genel duyuruda ise nihai müşterilerin tarifeyi doğrudan ödemelerine olanak tanıyan yeni uygulamanın detayları hakkında üç hafta içerisinde bilgilendirme yapılacağı ilan edilerek görüşümüz değerlendirmeye alınmamıştır” ifadelerini kullandı.
“TARİFE VE UYGULAMALAR SAĞDUYULU BİR YÖNETİM ANLAYIŞIYLA REVİZE EDİLMELİDİR”
Tarifelerin belirlenme sürecinde MIP’in, MDTO ve sektörün görüşlerini almadığının altını çizen Canatan, şu şekilde konuştu:
“Monopol konumunda olan MIP'nin yaptığı fiyat artışları, kullanıcıları ile ilişkisine zarar vermekte; getirilmeye çalışılan yeni uygulamalar ise denizcilik ve lojistik sektöründe hizmet veren bazı iş kollarını devre dışı bırakmaya yönelik olduğu kaygısını uyandırmaktadır.
Tarife artışları ve yeni uygulamaların Mersin Limanı'nda gemi ve yük kaybına neden olacağı değerlendirilmekte olup; bu durumun da bölge ve ülke ekonomisine ciddi zararlar vereceği endişesi içerisindeyiz.
Mersin Deniz Ticaret Odası olarak, bu konuda yetkilileri ve kamuoyunu bir kez daha bilgilendiriyor, sağduyulu bir yönetim anlayışının benimsenmesini, tarife ve uygulamaların bu doğrultuda revize edilmesini talep ediyoruz.”
