ABİDİN YAĞMUR
Yenişehir ilçesine bağlı Değirmençay Mahallesinde taş ocağı açılması girişimleri devam ediyor. Geçtiğimiz yıllarda yapılan başvurulara ÇED olumsuz raporu verilmişti. Adana merkezli ASF Asfalt San. ve Tic. Ltd. Şti. yeni bir taş ocağı için ÇED süreci başlattı ve ÇED raporunu Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına sundu.
ÇED dosyasına göre, Değirmençay sınırlarına isabet eden 75 hektarlık alan için Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce ilgili şirkete işletme ruhsatı düzenlendi.
Bunun ardından, ÇED raporunu hazırlayan şirket, Mersin Büyükşehir Belediyesine yazı yazarak görüş bildirmesini istedi.
Mersin Büyükşehir Belediyesinden verilen görüş yazısında, “Söz konusu alana ilişkin İdaremiz arşiv kayıtlarında 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı bulunmadığı tespit edilmiş olup Mersin Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 18.08.2017 tarih ve 825 sayılı kararı ile onaylanan Mersin 1/100000 ölçekli İl Çevre Düzeni Planında söz konusu alan kısmen “Orman Alanı ve Doğal Karakteri Korunacak Alan” olarak işaretlendiği tespit edilmiştir” denildi.
Şirket, belediyeden gelen bu yanıt üzerine, “Doğal Karakteri Korunacak Alan”a isabet eden yerleri proje kapsamından çıkardı ve proje alanını 56,33 hektara düşürdü.
ÇED dosyasında yer alan bilgilere göre 56,33 hektarlık ÇED alanı içerisinde 39,82 hektar ocak alanı, 4,1 hektar By-Pass (pasa) depolama alanı, 2,538 hektar kırma – eleme tesisi alanı, 2,193 hektar stok alanı, 0,8945 hektar bitkisel toprak depolama alanı, 1,60 hektar is şantiye alanı olarak planlandı.
“ORMAN ALANI TARIM ALANI SINIRLARINDA KALIYOR”
ÇED raporunda, “Ocakta üretilmesi planlanan yıllık 3 milyon 240 bin ton kalkerin tamamı kırma eleme tesisinde boyutlandırılarak piyasaya satışı gerçekleştirilecektir. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün parsel sorgu uygulamasında yapılan sorgulamada 75 hektarlık ruhsat alanı orman ve tarım parselleri içerisinde kalmakta olup ÇED alanı olarak belirlenen 56,33 hektarlık alanın büyük bölümü orman vasıflı arazi içerisinde kalmaktadır. Faaliyet alanında uygulanacak olan üretim yöntemi açık işletme olup, basamaklar (kademeler) oluşturulacak ve patlama yöntemi kullanılarak kalker üretimi gerçekleştirilecektir. Açık işletme yönteminde basamak yüksekliği 10 m ve basamak genişliği 10 m olarak planlanmaktadır. Ocaktan çıkartılan kalker, kurulması planlanan kırma eleme tesisinde boyutlandırılacaktır” denildi.
MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, SON SÖZ BAKANLIKTA DEDİ
Değirmençay’da taş ocağı açmak isteyen şirket, ÇED raporunda bu düzenlemeleri yaptıktan sonra bir kez daha Mersin Büyükşehir Belediyesinden görüş istedi. Mersin Büyükşehir Belediyesinden şirkete verilen son yazıda şu ifadelere yer verildi:
“Söz konusu projenin uygulama aşamasına geçilmesinden önce ve sonrasında yukarıda bahsedilen konuların ve gerekliliklerin dikkate alınarak yerine getirilmesi, firma tarafından verilen dilekçe ve eklerinde taahhüt edildiği üzere "Doğal Karakteri Korunacak Alan" 'da faaliyette bulunulmaması, faaliyete başlanmadan önce ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlardan mer’i mevzuat kapsamında gerekli izinlerin alınması, 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan yönetmeliklerin ilgili hükümlerine uyulması gerekmekte olup; projenin hazırlanması, hayata geçirilmesi ve sonuçlandırılması aşamalarında takip edilmesinde, olumlu ve olumsuz sonuçlarının değerlendirilmesinde yetkili kurum Bakanlığınız olduğundan konunun kurumunuzca değerlendirilip nihai kararın verilmesi hususunda bilgilerinize arz ederiz.”
Değirmençay için şimdi top Tarım ve Orman Bakanlığında. Orman alanında ve 13 köyün ortasında taş ocağı kurulup kurulmayacağına bakanlık karar verecek. ÇED raporunda, şirketin Tarım ve Orman Bakanlığından gerekli izinleri alacağı bilgisine yer verildi.
EVLERE 680 METRE MESAFEDE
Kurulmak istenen taş ocağının köylerin ortasında kaldığı gerçeği de ÇED raporuna yansıdı. Raporda, “Proje alanının güneydoğusunda Mersin İl merkezine kuş uçumu mesafesi 16 kilometre mesafededir. Proje alanına en yakın yerleşim yerleri güneydoğusunda 1.750 metre mesafede Çukurkeşlik Mahallesi, Kuzeydoğusunda 1.750 metre Kayrakkeşlik Mahallesine bağlı Hacgediği Mevkii, güneyinde 1.850 metre mesafede Değirmençay Mahallesi, kuzeyinde 2.350 metre mesafede Kayrakkeşlik Mahallesi bulunmaktadır. Proje alanına en yakın konut Değirmençay Mahallesi sınırlarında, proje alanına 680 metre mesafede bulunan konutlardır. Ayrıca proje alanı etrafından ÇED Alanına 225 metre, 330 metre, 485 metre mesafelerde yörükler tarafından dönemsel olarak kullanılan Çadır yapıları bulunmaktadır” denildi.
İÇME SULARI ETKİLENECEK Mİ?
Raporda, taş ocağı alanının MESKİ isale hattı ile su kaynaklarına yakın olmasıyla ilgili olarak da şu ifadelere yer verildi:
“MESKİ Genel Müdürlüğü’ne ait isale hattının ÇED Alanına mesafesi 150 metre, ocak alanına mesafesi ise 210 metredir. Talep edilen ÇED alanına en yakın kaynak noktası; ÇED alanının kuşuçumu yaklaşık 1.520 metre doğusunda yer alan K-4 nolu içmesuyu kaynağıdır. K-4 nolu içmesuyu kaynağından Çukurkeşli mahallesinin içmesuyu ihtiyacı karşılanmaktadır. Kaynaklar ÇED alanına oldukça uzak mesafede yer almaktadırlar. Kaynakların debileri beslenime paralel olarak değişkenlik göstermektedir. İşletme sahasının su noktalarına olan mesafesi ve su kotlarının çok üzerinde olması, prosesden kaynaklı kimyasal atık oluşmayacak olması ve kalker ocağı işletmeciliği sırasında kirlilik ve atık oluşumu konusunda alınacak tedbirlerle de içme suyu kaynaklarının madencilik faaliyetlerinden olumsuz etkilenmeyecektir.”