İsmet İnönü’ye soyadının verilmesi
2. İnönü Zaferi kazanılmıştır. Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK; 1 Nisan 1921’de, Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa’ya telgraf çeker: Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makûs talihini de yendiniz! İstilâ altındaki talihsiz topraklarımızla birlikte bütün vatan, bugün en ücra köşelerine kadar zaferinizi kutluyor. Düşmanın istilâ hırsı, azminizin ve vatanseverliğinizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu...
*****
ATATÜRK'ünen yakın dostuydu İsmet Paşa... Sakin ve soğukkanlıydı... ATATÜRK ise, heyecanlı ve atik... Bu yönüyle bile tamamlıyorlardı birbirlerini... Dostluğuna, görüşlerine ve kararlarına hep önem verdi ATATÜRK...
*****
24 Kasım 1934, Cumartesi...
TBMM tarafından oy birliğiyle ve 2587 sayılı kanunla, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e "ATATÜRK" soyadı verilir...
ATATÜRK,15 Kasım 1934 Perşembe günü kaleme aldığı mektubu 25 Kasım 1934 Pazar günü Başbakanlığa yollatır. Bu mektupta şunlar yazmaktadır: Başbakan İsmet Paşa Hazretleri'nin, inkılâp tarihimizin ilk şerefli ve parlak sayfası olan İnönü Meydan Muharebelerinin başkahramanı olmuş bulunması itibariyle, soyadı kanunu gereği olarak, alacağı aile isminin 'İnönü' olmasını çok yerinde bulduğumdan kendilerine bu soyadını verdiğimi bildiririm…
26 Kasım 1934 Pazartesi günü bu önemli olay Cumhuriyet Halk Fırkası'nın basılı yayın organı olan Hâkimiyeti Milliye gazetesindeki manşetinde şöyle yer alır:
“Dün en büyük Türkün soyadını kutlamıştık. Bugün de, savaşta ve barışta onun davasına bağlanmış olan Başbakanımıza Büyük Önder'in vermiş olduğu soyadını kutluyoruz. Bu ün, Başbakanımızı ne kadar övündürürse, bizim de o kadar göğsümüzü kabartmıştır…
“Birinci İnönü kahramanı İsmet Bey, İkinci İnönü kahramanı İsmet Paşa, Lozan kahramanı İsmet Paşa, Cumhuriyetin Büyük Başbakanı İsmet Paşa…” ancak İnönü soyadını taşıyabilirdi. Lozan'ı canı kadar seven ‘Barışçı Türk’, Lozan'dan sonrası üzerine yüreği titreyen ‘İleri Türk’, İnönü’de ters talihini çevirmiş olana bu adı vermek gerekti…
Atatürk şu mektubunda onu anlatıyor:‘Başvekâlete:Başvekil İsmet Paşa Hazretlerinin, inkılâp tarihimizin ilk şerefli ve parlak sahifesi olan ‘İNÖNÜ’ Meydan Muharebelerinin başkahramanı olmuş bulunması itibariyle Soyadı Kanunu icabı olarak alacağı aile isminin ‘İNÖNÜ' olmasını çok yerinde bulduğumdan kendilerine bu soyadını tevcih ettiğimi bildiririm… 15.XI.1934… Reisicumhur Gazi M. Kemal…' ”
*****
Kanı bozuk soysuzlar ne derse desin! İsmet Paşa; soyadını savaş meydanlarında kazandığı zaferlerden almış bir komutan, kocaman bir devlet adamıdır...
İsmet İNÖNÜ; gerek Batı Cephesi Komutanı, gerek Lozan Delegasyon Başkanı, gerek İlk Başbakan, gerekse İkinci Cumhurbaşkanı olarak;Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK’ten sonra Kurtuluşun ve kuruluşun da ikinci adamıdır...
Bu böyle biline!
Hasret, saygı, Sevgi ve minnetle…