İŞCİYE ZORLA ÜCRETSİZ İZİN VERİLMESİ
Gün geçmiyor ki ülkemizde hukuk katliamına yol açacak yeni mağdurlara yol açacak uygulamalar yaşanmasın, daha önce de yaşanıyordu ancak şimdilerde etkisi biraz daha fazla, en çokta yıllardır sistematik olarak fakirleştiğimiz toplumumuzda yaşanması daha acı verici. Ücretsiz izin..
Ücretsiz izin nedir ne değildir bir sorgulayalım öncesinde. Ücretsiz izin işçinin çalışmadığı ve bu nedenle de ücrete hak kazanmadığı dönemdir. Yargıtaya göre de işçi bu dönemde geçen süreler için kıdem tazminata da hak kazanamıyor. Aslında işçinin rızası alınmadan ya da iş sözleşmesinde esaslı değişiklik yapma yetkisi işverene verilmeden işverenin işçiyi ücretsiz izne ayırması hukuken mümkün değildir. İşçiye iş sözleşmesini haklı nedenle fesih imkanı tanır, işçi kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ve diğer iş kanunundan kaynaklanan tüm tazminatlarına almaya hak kazanır.
Yasal ücretsiz izinler ise 4857 sayılı İş Kanunu m. 56/6 da düzenlenen yol izni, Md. 74 te düzenlenen analık izni ve tarafların anlaşma yolu ile belirledikleri izinlerdir. İşçiye bunların dışında zorla ve dayatma ile verilen ücretsiz izinler her ne gerekçe ile olursa olsun hukuksuzdur, yasaya aykırıdır.
Uygulamada işverenler işçiye imza attırmak suretiyle aralarında anlaşma olduğunu işçinin ücretsiz izine çıkarılmaya rızası olduğunu, daha sonrasında hak iddia etmesinin önüne geçmeye çalışmaktadır. Soruyorum sizlere asgari ücretli bir işçinin haklı bir gerekçesi yok ise kış ayında, ev kirası ödenecek faturaları varsa neden ücretsiz izne çıkmak istesin, para kazanması aylık geçim ve giderlerini karşılaması gerekmez mi?
İşci zorla kendisinin ücretsiz izne çıkarıldığını iki yolla tespit edebilir. Birincisi işyerine alınmadığını noter huzurunda tespit ettirebilir ikincisi ise Türkiye İş Kurumu Şubesine giderek çalıştığı işyeri hakkında şikayetçi olabilir.
Onayı alınmadan zorla ücretsiz izne çıkarılan işçi, bu durumu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına şikâyet edebilir; 4857 sayılı İş Kanunu m. 24 uyarınca haklı fesih yapabilir; 1 yılını doldurduysa kıdem tazminatını ve ayrıca diğer yasal haklarını talep edebilir.
Sonuç olarak çalışma hakkı anayasal bir haktır ve zorla işçiyi ücretsiz izne göndermek bu hakkın ihlalidir. En kötüsünde işçinin içinde bulunduğu bilgisizliği ve maddi yetersizliği kendisine fırsat olarak gören ona hem iş sözleşmesinde hem iş devam ederken haklarını elinden alan zalim işveren modelinin topraklarımızda var olmasıdır. Adaletin olmadığı bir yerde gelişmenin de mümkün olamayacağı işçisine zulmeden işverenin başına gelecek haksızlıklarda adalet ve hak arayışlarında eli boş döneceği muhakkaktır. Desteklerimiz Mersin Serbest Bölgede zoraki ücretsiz izne ayrılan tekstil işçilerine ve zulme uğrayan, uğramış tüm emekçi kardeşlerimize....