Türkiye için AB mi
yoksa BRICS mi daha uygun?
Bir tartışmadır gidiyor. “Türkiye AB’ye tam üyelik yolunda mı ilerlemeli? Yoksa BRICS’e mi girmeli?”
Türkiye’nin AB veya BRICS ile olan ilişkilerinde her iki oluşumun da farklı avantajları ve dezavantajları bulunuyor. Bu konuda karar vermek için Türkiye'nin uzun vadeli stratejik hedeflerine ve çıkarlarına bakmak gerekmektedir. Şimdi kısaca bir karşılaştırma yaparak değerlendirelim.
Avrupa Birliği (AB)
- Ekonomik Entegrasyon: Türkiye'nin ana dış ticaret ortağı AB ülkeleridir. AB'ye tam üyelik, gümrük birliği gibi mevcut anlaşmaları daha da ileri taşır ve Türkiye’ye geniş bir pazar erişimi sunar.
- Demokratik ve Hukuki Standartlar: AB, Türkiye'nin demokratikleşmesi için bir takım reform taleplerinde bulunuyor. Bu süreç zorlu ancak uzun vadede istikrarı ve Türk halkının refahını artırabilir.
- Finansal Destek: AB üyeliği, yapısal fonlardan ve çeşitli programlardan daha fazla finansal destek alınmasını sağlayabilir.
- Coğrafi ve Kültürel Yakınlık: Türkiye’nin Avrupa’ya olan coğrafi ve kültürel yakınlığı, AB ile bütünleşmesini daha doğal hale getiriyor.
- Mülteci Anlaşmaları ve Güvenlik Politikaları: Türkiye, AB ile mülteci krizini çözmek için birçok iş birliği anlaşması yapmış durumda; AB üyeliği bu iş birliğini daha kapsamlı bir güvenlik politikasına dönüştürebilir.
Dezavantajlar: AB'ye üyelik süreci uzun yıllardır patinaj çekiyor. Türkiye'nin AB'nin tüm kriterlerini yerine getirmekte ayak diremesi ve ayrıca AB içindeki Türkiye karşıtı bazı ülkeler süreci daha karmaşıklaştırıyor.
BRICS
- Yükselen Ekonomilerle İş Birliği: BRICS ülkeleri, Türkiye gibi gelişmekte olan ve hızlı büyüyen ekonomilere sahip. Türkiye, BRICS ile iş birliği yaparak yeni pazarlar ve ticaret fırsatları elde edebilir.
- Batıya Alternatif Güç Merkezi: BRICS, Batı'nın ekonomik ve siyasi etkisine karşı alternatif bir güç olarak görülüyor. Türkiye, BRICS ile ilişkilerini geliştirerek çok kutuplu dünya düzeninde daha bağımsız bir duruş sergileyebileceği iddia ediliyor.
- Enerji ve Savunma İş Birlikleri: Türkiye için Rusya ve Çin ile özellikle enerji ve savunma alanında güçlü iş birlikleri potansiyeli bulunuyor.
- Daha Az Kriterle Üyelik: BRICS, AB gibi yüksek demokratik ve hukuki standartlar yerine öncelikli olarak ekonomik iş birliğine odaklanıyor, bu da Türkiye’nin üyeliğini daha ulaşılabilir kılabilir.
Dezavantajlar: BRICS ülkeleri arasında coğrafi mesafeler ve farklı ekonomik modeller mevcut. Ancak BRICS, iddia edildiği gibi Türkiye'ye AB'nin sunduğu gibi geniş bir pazar ve istikrar sunmayabilir. Ayrıca, Türkiye'nin Çin ve Rusya gibi ülkelerle yakınlaşması, Batı'daki müttefikleriyle ilişkilerinde zorluklara neden olabilir. Bunun yanı sıra Hindistan’ın da Türkiye’nin üyeliği konusundaki tutumu da ortada.
Türkiye için Hangisi Daha Uygun?
Türkiye’nin hem Avrupa hem de Asya’yı kapsayan jeopolitik konumu, ona hem AB hem de BRICS ile ilişkilerini dengede tutma fırsatı veriyor. Eğer Türkiye, siyasi reformları ve demokratikleşme adımlarını güçlendirerek istikrarlı bir ekonomik büyüme sağlamak istiyorsa, AB’ye üyelik daha uzun vadeli bir kazanç sunabilir. Ancak Türkiye, Batı’dan daha bağımsız bir dış politika benimsemek ve doğrudan büyüyen ekonomilerle ticaret fırsatlarını artırmak istiyorsa, BRICS Türkiye için cazip olabilir.
Sonuç olarak, en uygun olanı her iki blokla da stratejik ilişkilerini dengede tutmak olacaktır.
Ancak, Türk milletinin 1071’den beri yönünü Avrupa’ya dönmüş olduğunu unutmamalıyız. Tarihimiz bunu doğrulamaktadır. Ayrıca burada bireysel olarak şu soruların cevabını vererek hangi oluşumdan yana olduğumuzu değerlendirebiliriz. Soralım şimdi:
- Uzun süreli yaşamak üzere hangisini tercih edersiniz? AB ülkeleri mi, BRICS ülkeleri mi?
- Çocuğunuzu öğrenim görmesi için hangisine göndermeyi tercih edersiniz? AB ülkeleri mi, BRICS ülkeleri mi?
- Hukuki bir sorun yaşıyor olsaydınız, hangisinde yargılanmayı tercih ederdiniz? AB ülkeleri mi, BRICS ülkeleri mi?
- Kendinizi kültürel olarak hangisine yakın hissediyorsunuz? AB ülkeleri mi, BRICS ülkeleri mi?
Bu soruları elbette daha da genişletebiliriz. Bunlara verdiğimiz dürüst cevaplar hangi oluşumdan yana olduğumuzu gösterebilir. AB mi, BRICS mi ikileminin cevabı bunda saklıdır.