Dr. Öğretim Görevlisi Alaiddin Koşar | Efsane cuma | Güney Gazetesi Mersin
Dr. Öğretim Görevlisi Alaiddin Koşar

Efsane cuma


Değerli okurlar, Kasım ayı denilince herkesin ilgi alanına göre farklı şeyler akla gelebilir. Mesela bir üniversite öğrencisi için Kasım ayı sınav ayıdır. Bir aşık için Kasım’da aşk başkadır. Bir tüketim delisi için ise Kasım’da “Efsane Cuma” bambaşkadır…

1932 yılından itibaren Amerika’da her Şükran Günü’nden sonra gelen ilk Cuma alışveriş sezonunun başlangıcı kabul edilirdi. Mağazalar çok erken açılır çok geç kapanırdı.

Ancak 1961 yılında Black Friday (Kara Cuma) olarak adlandırılmaya başlanmıştır. Bunun sebebi ise Philadelphia’da alışverişten dolayı oluşan yoğun trafik ve zorluklardır.

Bu Kara Cuma alışverişlerinde (ülkemizde Efsane Cuma) tüketiciler, gözü dönmüş bir varlığa dönüşebilmektedir. Mesela 2006 yılında Colombus’ta bir mağazanın kapıları açılır açılmaz yüzlerce insanlar içeri geçmeye çalışmış ve mağaza çalışanları raflara, ürünlere çarparak yaralanmıştır. 2008 yılında New York’ta bir mağaza açılır açılmaz insanlar içeri girerken 34 yaşındaki bir mağaza çalışanını ezerek öldürmüşlerdir. 2012 yılında Florida’da arabasını bir an önce park edip mağazaya geçmek isteyen iki taraf arasında park kavgası yüzünden silahlı çatışma yaşanmıştır ve bunun gibi her sene daha onlarca tehdit, yaralama, öldürme gibi olaylar…

Efsane Cuma’nın ülkemize yansıması da pek farklı değil aslında. Amerika’daki gibi yaralanma olayları olsa da, öldürme olayına hiç rastlamadık bugüne kadar çok şükür.

Peki ne oluyor bu Efsane Cuma’da? Marketler, her sektörden mağazalar, internet alışveriş siteleri ürünlerinde indirimler yapmaktadır. Peki gerçekten bir indirim var mı yoksa olay sadece bir algıdan ibaret mi?

Efsane Cuma zamanlarında gerçekten indirim yapan alışveriş siteleri, marketler, mağazalar mutlaka vardır. Ancak bir elin parmağını geçmez bu indirimli ürün sayısı. 50 ürün satıyorsa 5inde gerçek indirim vardır. Bu ürünler de erkenden satılır zaten.

Efsane Cuma algı üzerine kurulan ve Amerika’dan aldığımız bir kültür maalesef. Fiyatlarda hile en sık yapılan algı yöntemidir. Bir ürünün normal zamandaki fiyatı 50 TL ise Efsane Cuma’da 70 TL yapıp üzerini de çizip tekrar 50 TL’ye satarlar. Vallahi de billahi de binlerce alıcı da bulur bu ürün. Oysa ürün, her zamanki fiyatındadır.

İndirimin yapıldığı ürünler genelde mevsimi olmayan ürünler ya da son kullanma tarihine yakın olan ürünler olur. Dondurma 100 TL’den 90 TL’ye düşer mesela. Amma ne efsane… Ya da son kullanma tarihine 1 hafta kalan bir üründe indirim olur. Bunu fark edemezsek son kullanma tarihi geçtikten sonra da bu ürünü tüketebiliriz ki bu çok riskli bir durumdur.

Aslında buradaki amaç bir indirim algısı yaratarak insanları mağazalara, marketlere çekmek ve bu ortamda insanlara ihtiyacı olan, olmayan her ürünü satmaya çalışmak. Bu da kapitalist sistemin bir oyunudur aslında ve bu oyunu her sene sistem kazanırken bizler kaybederiz. Kullanmayacağımız, ihtiyacımız olmayan ya da normal değerinin altında satın aldığımızı sandığımız milyonlarca ürün olmaktadır her sene.

Sizlere tavsiyem bu sıralar bir fiyat araştırması yapın, Efsane Cuma geldiğinde de birkaç mağaza ya da markete mutlaka uğrayıp karşılaştırma yapın. Gerçekten ihtiyacınız olan ürünlerde gerçek bir indirim varsa satın alın. Yoksa zaten her ürünü aynı fiyata farklı zamanda da satın alabilirsiniz. Efsane olmasına da gerek yok Cuma olmasına da…



ARŞİV YAZILAR