MAHMUT SÖNMEZ
Rıdvan Turan soru önergesinde; Mersin’in Toroslar İlçesi’nin Musalı-Darısekisi Şahinpınarı mevkiindeki Deliçay üzerinde 2013’de kurulan MMK (Metalurji Sanayi Ticaret ve Liman İşletmeciliği A.Ş.) Madenciliğe ait krom atık arıtma ve depolama havuzunun toprak seddinin geçen hafta çöktüğünü belirtti. Turan, “Zehirli atıklar Deliçay Deresi’ne karışarak Toros Dağları’ndan Akdeniz ilçesini geçerek denize akmaktadır. Görgü tanıkları, toprak seddin çökmesi sonrası atık havuzlarındaki kromların diğer iki havuzu da harekete geçirdiğini ve binlerce ton zehirli kromun Deliçay’a ulaştığını ifade etmektedir. Çökmeyle birlikte atıkların; tarım alanlarına, su kanallarına, Deliçay Deresi’ne ve Akdeniz’e karışması bölgede yaşayan insanları kaygılandırmaktadır. Yaşanan bu olay büyük bir çevre felaketine de sebep olmaktadır” ifadelerini kullandı.
Krom Ocağı ve Zenginleştirme Tesisi Kapasite Artışı ve Atık Depolama Alanı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından 03.10.2013 tarihinde kabul edildiğini söyleyen Turan, ”Ardından faaliyete geçen ve Soma’da 301 madencinin yaşamını yitirmesinden sorumlu Soma Holding bünyesindeki Minsan Madencilik A.Ş. tarafından işletilen tesis daha sonra MMK Madenciliğe devredilmiştir. Ancak işten çıkardığı işçilerin mahkeme tarafından belirlenen tazminatlarını vermemek için şirketin, kâğıt üzerinde isim değişikliğine gittiği iddia edilmektedir” diye konuştu.
Dr. Rıdvan Turan önergesinde Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a şu sorulara yer yöneltti.
1. Bakanlığınız bugüne kadar MMK madencilik şirketi hakkında hangi denetimleri yapmıştır?
2. MMK Madenciliğe ait krom atık arıtma ve depolama havuzu, toprak seddi neden çökmüştür?
3. Toprak seddin çökebileceği nasıl öngörülmemiştir?
4. Bakanlığınız yeterli denetimleri yaptıysa bu felaket göz göre göre nasıl meydana gelmiştir?
5. Arıtma havuzunun çökmesiyle ilgili bir soruşturma başladıysa olayın sorumluları kimlerdir ve haklarında nasıl bir işlem yapılacaktır?
6. Türkiye’de doğal hayatın sürdüğü bölgelerdeki maden sahalarında benzer çevre felaketleri yaşanmasına rağmen Bakanlığınız Mersin’de yaşanan olayda olduğu üzere hangi sebeple ÇED raporunu kabul etmiştir?
7. Madencilik şirketinin işçilerin tazminatlarını ödememek için kâğıt üzerinde isim değişikliğine gittiği iddiaları doğru mudur?
8. Deliçay’ın suladığı bölgelerde; toksik krom atıklarına maruziyetin ne ölçüde olduğunun araştırması yapılacak mıdır?
9. Hasar tespiti planlanmış mıdır ve bunun ekosistem üzerindeki olumsuz etkilerinin değerlendirilmesi ve kamuoyuyla paylaşılması ne zaman olacaktır?
10. Toros Dağları’nda toprak seddi bulunan krom atık havuzları kaç tanedir?
Rıdvan Turan ayrıca bölgedeki tarım alanları, su kaynakları ve canlı hayatın yayılan zehirli kimyasal maddeler sebebiyle zarar gördüğünü belirterek yaşanan çevre felaketinin tüm boyutlarıyla araştırılması sorumluların ortaya çıkarılması ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla TBMM Başkanlığı’na bir de araştırma önergesi verdi.