MAHMUT SÖNMEZ
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Toroslar Belediye Meclis üyesi Hıdır Berk, geçtiğimiz hafta Torosların yüksek rakımlı yaylalarında bulunan yörükleri ziyaret etti. Yörüklerin sorunlarını dinleyen ve belediye meclisi gündemine de getiren Berk, yaylalarda yörüklerle yaptıkları görüşmeleri ve izlenimlerini GÜNEY’e aktardı.
YÖRÜKLERLE BİR ARAYA GELDİLER
Hıdır Berk, CHP Yenişehir Belediye Meclis üyesi Abdurrahman Yıldız ile birlikte yakın zamanda Tırtar, Güneykuyu ve Tepeköy meralarında bulunan yörüklerle bir araya geldiklerini söyledi. Yaptıkları ziyarette bin bir zorlukla yüzyıllardır süre gelen ve her geçen gün yaşam alanları daralan yörüklerin sorunlarını ve taleplerini dinlediklerini söyledi. Batıda yörüklerin, doğuda da koçerlerin hem kültürel hem de hayvancılık alanında bu topraklar için çok önemli bir değer olduğunu belirten Berk, Torosların yüksek rakımlı dağlarında bir araya geldikleri yörüklerin yaşadıkları zorlu koşullara ve sorunlara şahit olduklarını aktardı.
“YÖRÜKLER BİRÇOK ANLAMDA YALNIZ”
Zorlu şartlarda geleneklerini sürdürmek ve hayvancılık yapmak isteyen yörüklerin birçok anlamda yalnız olduğunu söyleyen Berk, yörüklerin kendi çaba ve kaynaklarıyla ayakta durma mücadelesi verdiğini söyledi. Meralarda ziyaret ettikleri yörüklerin, su ihtiyaçlarını ya kar suyundan ya da su kaynağı varsa bulundukları yerde kendi imkanları ile yaptıkları kuyulardan jeneratör aracılığıyla temin ettiklerini söyleyen Berk, “Yörükler gerçekten zor şartlarda hayvancılık yapıyorlar ve üretime katkı sağlıyorlar ve bu aşamada ne doğaya, ne insana hiçbir zarar vermeden, doğa ile iç içe bir şekilde bu döngüyü yüzyıllardır sağlıyorlar” diye konuştu.
“HAYVAN BAŞINA BELEDİYENİN HESABINA PARA YATIRMIŞLAR”
Toroslar, Yenişehir, Mezitli ve Akdeniz’e bağlı yörüklerin oba kurduğu mera sayısının beş veya altı adet olduğunu söyleyen Berk, “Mersin’in merkez ilçelerinde yörüklerin gittiği mera sayısı az. Bu her bir meranın bir başkanı oluyor ve onun bünyesinde de 100 – 150 tane üye oluyor. Seçilen başkan yörüklerin arasından gelerek onların sıkıntılarını kurumlarda dile getiriyor. Yörükler mera başkanları aracılığıyla, belediyelere yol ihtiyaçları olduğunda aktardıklarını söyledi. Normalde bu devlet kurumlarının işi zaten. Ayrıca değinilmesi gereken en önemli konulardan biri yörükler meraya çıktıklarında hayvan başına 2,5 lira ücret veriyorlar. Daha önce Ziraat Bankası vasıtasıyla bu ücret Milli Emlak’a yatırıyorlarmış. Daha sonra konuştuğumuz bir mera başkanı bu ücreti belediyeye yatırmaya başladıklarını söyledi ve makbuzlarının olduğunu da dile getirdi. Bunu geçtiğimiz Cuma günü Toroslar Belediye Meclis Toplantısında dile getirdim. Toplantıda belediyenin Mali Hizmetlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı, ‘Belediye bu parayı almıyoruz ama belediyenin hesabı olabilir. Mera Başkanı yörüklerin ihtiyacını karşılamak için bu parayı topluyor’ dedi. Tamam da neden belediyenin hesabına geliyor para. Bir mera başkanının kendi, belediyenin hesabına yatırdıklarını söyledi. Bu insanlarda merada hayvanlarını otlatmak için belediyenin hesabına yatırdıklarını söylediler. Bu şu anlama geliyor, sizlere verdiğimiz hizmetler karşılığı bu paraları sizlerden alıyoruz. Bu durum çok garip, bu insanlar üretim yapıyor ve bir geleneği sürdürüyorlar, bu insanlara bunu devam ettirmeleri için para almayı bırakın, destek olmak gerekir nitekim çok zor şartlarda ayakta durmaya çalışıyorlar” diye konuştu.
“NAKLİYE İSTEKLERİ DAHİ YERİNE GETİRİLMEMİŞ”
Yaylalarda besicilik yapan yörük sayısının artan maliyetler ve her geçen gün kötüleşen şartlar yüzünden azaldığına değinen Berk, “Yörüklerin en büyük sıkıntılarından biri, yaylalara hayvanları ve eşyalarıyla iniş ve çıkışları. Görüştüğümüz yörükler, bu sorunu birçok belediyeye iletmiş. Hayvanlarını yaylaya çıkarıp, indirmek için araç istemişler ama bu karşılanabilecek talepleri bile görmezden gelinmiş” diye konuştu.
“YAYLALARDA GELECEK GÖRMEYEN YÖRÜK ÇOCUKLARI ŞEHİRDE İŞÇİLİK YAPIYOR”
Birçok yörüğün, artan maliyetler ve zorlu koşullar sebebiyle gelecek nesillerin bu kültürü devam ettirmeyeceği yönünde kendilerine görüş bildirdiğini aktaran Berk, “Koşullar bu insanları her taraftan zorlarken ve bu kültürü bırakmalarını dayatırken, yerel yönetimlerin bu insanların önünde engel değil, destekçi olması gerekir. Herkes yörük kültürünün önemi ve değerinden bahsediyor ama sorunlarını çözmek adına kalıcı ve önemli adımlar atılmıyor. Konuştuğum birçok yörük, artık bu işten geçim sağlayamadıklarını ve çocuklarının şehirde işçilik yapmak zorunda kaldığını söyledi. Yörük gençleri kendilerine yaylalarda besicilikte bir gelecek göremiyor ne acıdır ki” ifadelerini kullandı.
“BELEDİYELERİN YÖRÜKLER İÇİN BÜTÜN İMKANLARI SEFERBER ETMELERİ GEREK”
Belediyelerin yörüklerden para tahsil etmek bir yana kültürlerini devam ettirebilmeleri için her türlü yardımı yapması gerektiğini dile getiren Berk, “Yüzyıllardır devam eden bu kültür yeni nesillere ulaşmadan yok olup gidecek bu şartlarda. Bizim hem merkez yöneticilerden hem de belediyelerden talebimiz bu insanlara her türlü teşviki vermeleri ve işlerini kolaylaştırmalarıdır. Öncelikle yörüklerden bir daha kesinlikle para alınmamalı, nakliye için belediyeler yardımcı olmalı ve azami düzeyde bütün ihtiyaçları karşılanmalıdır. Bunun için bizim belediyede meclis kararı almamız gerekiyorsa en kısa sürede almalı ve bu insanların yaralarına merhem olmalıyız” sözlerini kullandı.