HASAN KÜÇÜK
Girdi fiyatları sürekli artarken muz fiyatının daha da düşeceği endişesi üreticiyi kara kara düşündürüyor.
Anamur ve Bozyazı Ziraat Odası Başkanı Ahmet Şeref Gümüş’e göre muz fiyatının düşmesinin nedeni zincir marketlerin promosyon oyunu.
Zincir marketlerin 4-5 TL’ye üreticiden topladığı 2. kalite muzu dev ekranlarda reklamını yaparak promosyon adı altında bir de yerli diyerek 17-18 liraya sattığını ifade eden Gümüş, “Satarken de ikinci kalite muzu promosyon yapıyoruz demiyorlar. Yerli muz diyerek algı oluşturuyorlar. Bunların yaptığı promosyon nedeniyle 1. kalite muzun fiyatı da ister istemez düşüyor. Bu nedenle bugün serada 15-16 lira olması gereken yerli muz 10 TL’ye kadar düştü” şeklinde konuştu.
“BİRİNCİ KALİTE MUZUMUZU İTHAL DİYE SATIYORLAR”
Türkiye’de muz üretiminin yüzde 60’ının Mersin bölgesi karşılandığını anlatan Gümüş, “Diğer bölgelerle birlikte Türkiye muz üretiminde kendi kendine yeten bir ülke. 2021’in TÜİK verilerine göre 830 bin ton üretim var idi. Bu sene bu miktarın 1 milyon tonu aşacağını düşünüyoruz. Üretim fazlamız olmasına ve getirmeyin dememize rağmen muz ithalatı devam ediyor. Üretim fazlası var böyle bir şey olabilir mi? Bizim 1. kalite muzumuzu ithalin içinde koyuyorlar ithal ile birlikte satıyorlar” şeklinde konuştu.
“HAVZA ÇALIŞMASI YAPILMALI”
İklim değişikliğinin dünyayı tehdit ettiğini vurgulayan Gümüş, suyun doğru yönetilmesinin önemine dikkat çekti. Havza çalışması yapılması gerektiğini belirten Gümüş, “Bilim adamları her zaman havanın ısınacak diye bir durumun olmadığını her an soğuyabileceğini de söylüyor. Devlet yüzde 60 hibe desteği verince muz yetişmeyecek yerlere muz seraları yaptılar. Geçen kış yaşanan don nedeniyle havalar eskiye dönmedi ama dönebilirim diye bir uyarı yaptı. Don nedeniyle bir çok yerde muz seraları hasar gördü” diye konuştu.
“EN BÜYÜK SIKINTI GİRDİ MALİYETLERİ”
Tarımdaki en büyük sıkıntının yüksek girdi maliyetleri olduğunu anlatan Gümüş, “Türkiye’de planlı kontrollü bir tarım yok. Kimi ucuz kimi pahalı satıyor. Geçen yıl muz üreticisi yoğun bakımda idi şu anda böyle giderse bitkisel hayata geçecek. Tarıma devletin vereceği destek sadece çiftçiye verilmiş bir destek değildir. Aynı zamanda tüm ülkeye verilen bir destektir. Eğer çiftçi mutlu ve huzurlu ise tüketicide mutlu ve huzurlu olacaktır. Eğer çiftçi mutlu ve huzurlu değilse tüketicinin mutlu ve huzurlu olmasını beklememiz mümkün değildir” dedi.
Zincir marketlerin baskısı nedeniyle fiyatlar düştü
Akdeniz Muz Üreticiler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Kemal Tunç ise muz fiyatlarının son günlerde sürekli düştüğünü belirterek düşüşün sebebinin en büyük pazar payına sahip olan marketlerin fiyat baskısı olduğunu söyledi.
Fiyatların düşüş eğiliminde olması nedeniyle üreticinin fiyatlar daha fazla düşmeden ürününü elden çıkarma refleksi ile hareket etmesinin gerçek olmayan bir arz oluşturduğunu vurgulayan Tunç, “Özellikle hasat zamanı gelmeyen muzların kesilmesi, zincir marketlerin ekmeğine yağ sürüyor. En küçük bir hareketlenmeyi fırsat görüp, daha düşük fiyat teklifinde bulunuyorlar. Aksi durumda ise, sipariş edilen meyvenin iadesi veya satılmama bahanesiyle sipariş miktarının azaltılması gibi yöntemlere başvuruyorlar” şeklinde konuştu.
“HASAT DÖNEMİNDE PANİK YAPMAYALIM”
Üreticileri vaktinden önce hasat yapmamaları konusunda uyaran Tunç şunları söyledi: “Vaktinden önce hasat yapmayacak ve hasatın yavaşlatılması ile piyasaya sürülen mal miktarının azaltılmasına etki edebiliriz. Piyasadaki suni fiyat baskısını böylelikle azaltabiliriz. Panik yapmadan, aciliyeti olan muzların hasatını yapalım. Yaratılacak panik havası tüm sektöre zarar verecektir. Panik yapmayalım, hep birlikte organize hareket edilirse sorunu aşabiliriz.”
