ELVAN KONUK
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Mersin Milletvekili Talat Dinçer TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda esnaf ve sanatkarların sorunlarını dile getirdi. “Ülkemizdeki işletmelerin toplamında yüzde 98’in üzerinde esnaf sanatkar var. İstihdamda yüzde 76.7’in üzerinde bir yükü taşıyor bu esnaf sanatkarlarımız. Ama maalesef iş desteğe gelince desteğin dışında kalıyorlar. 2019’dan 2023’ün 6’ıncı ayına kadar kapanan iş yeri sayımız 540 bin. Bunun ülkemize maliyetini bir düşünebiliyor musunuz? Her işletmenin açılmasına 400-500 bin gibi azami bir sermaye gerekiyor. 540 bin esnafın işyerine kepenk vurması demek milli servetten ne kadar miktarın çöpe gittiği anlamını taşır” dedi.
“ÜLKEMİZDE KURALSIZ TİCARET ALDI BAŞINI GİTTİ”
Açılan işletmelerin kuralsız ticaret nedeniyle kapandığını söyleyen Dinçer, “Yeni açılan işyerlerinin yüzde 30’u bir yılını dolduramıyor. Bunun sebebi ise kuralsız ticaret. Ülkemizde maalesef kuralsız ticaret aldı başını gidiyor. Ticarete bir kural konamadı. Herkes her istediği işi yapıyor, her istediği yerde yapıyor. Durum böyle olunca işi bilen de bilmeyen de birbirine karışıyor, esnaf diğer esnafa zarar vererek işyerlerinin kapanmasına neden oluyorlar” ifadelerini kullandı.
“AVM’LER KONUŞLANDIĞI HER ALANDA 2-3 BİNİN ÜZERİNDE ESNAFA ZARAR VERİYOR”
AVM’lerin kuralsız bir şekilde konuşlandığını dile getiren Dinçer, yerel esnafın bu nedenle zarar gördüğünden söz etti. Dinçer, “Diğer önemli bir konu da perakende sektörünü düzenleyen yasanın bir türlü Türk toplumuna kavuşturulamaması. AVM’ler 2000’li yıllarda kurulurken AVM’lerin maalesef bir yasası çıkartılamadı ve geldi şehirlerin en güzide yerlerine AVM’ler kuruldu. Konuşlandığı her yerde en az 52 meslek dalına ve 2 bin-3 binin üzerinde esnafımıza zarar verdi. Hep söyledik Avrupa’da AVM’ler şehrin dışına çıkarılıyor, yerli esnafa zarar vermiyor diye. O kadar mücadele etmemize rağmen maalesef bunun bir kuralı konmadı. Şehirlerin merkezlerine konuşlandılar” diye konuştu.
“EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINI ESNAF ALIYOR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın esnafın 9 bin prim gün sayısının 7 bin 200 prim gün sayısına düşürme sözünü hatırlatan Dinçer, “Ama maalesef o günden bu yana herhangi bir şekilde bir adım atılmadı. Esnafımız oldukça zor günler geçiriyor ve meclisten umutla yeni gelecek haberleri bekliyor. Emekliliğine gelince esnaf sanatkarımızın ülkemizde en düşük emekli maaşını esnaf sanatkar alıyor. 7 bin 500 lira ile hayatını sürdürmeye çalışıyor. Dolayısıyla emeklilik sisteminin de bir an önce düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum. EYT çıktı ihya hakkı tanınmadığı için esnaf maalesef emekli olamadı. Geriye dönük borçlanmasını bir türlü gerçekleştiremedi. İhya hakkı ve tescil sorununun da bir an önce giderilmesi gerektiğini düşünüyorum” şeklinde konuştu.
“ESNAF TACİR AYRIMI YAPILMALI”
Esnaf, tacir ayrımı yapılmadığı için esnafın büyük sıkıntılar yaşadığından söz eden Dinçer, “Artık esnafı köşe başındaki küçücük bir seyyar gibi düşünmemek gerekli. Bu kadar ekonomimiz büyürken esnaf ve sanatkarın da bir tanımının ve yasasının yeniden çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz. Esnaf tacir ayrımı ve esnaf kanununu yeniden bir elden geçirelim. Esnaf teşkilatlarımız da gerçekten zor günler geçiriyor. Onların da biraz sorunlarına el atalım diye düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
“ESNAF KREDİYE ULAŞAMIYOR”
Esnafın krediye ulaşamadığını söyleyen Dinçer, yüksek pos oranları nedeniyle esnafın pos makinesini kullanmaktan kaçındığına dikkat çekti. Dinçer, “Esnaf sanatkar son günlerde krediye ulaşamıyor. Kredideki en büyük sorunlardan bir tanesi yeterli finansman gelmiyor. Şuan kooperatiflerimiz hala Şubat ve Mart ayındaki talepleri karşılamaya çalışıyorlar. Bununla ilgili acilen bir finansman sağlanmalıdır” diye konuştu.
“Kuralsız ticaret nedeniyle 540 bin esnaf kepenk kapattı” |