ELVAN KONUK
CHP Mersin Milletvekili Talat Dinçer, Türk Ticaret Kanunu'nda değişiklik öngören kanun teklifinin görüşmelerinde konuştu. Perakende Yasası, Hal Kanunu, Lisanslı Depoculuk Kanunu ve ÇED Kanunu’nun düzenlemeler içerisinde yer alacağından umutlu olduğunu belirten Dinçer, “Ancak maalesef gelen kanun teklifi sadece cezalardan, yasaklardan ve çok tanımı belli olmayan yükümlülüklerden oluşan bir kanun teklifi” dedi.
“KÜÇÜK ESNAF SERMAYE GRUPLARINA YEM EDİLİYOR”
Esnafın yıllarca perakende sektörünü düzenleyen yasa tasarısını beklediğini belirten Dinçer, “1990’lı yıllarda bir AVM furyası çıktı. O zamanlar dedik ki ‘bunun önlemi alınsın, yerli esnaf, sanatkâr sermayeye mahkûm edilmesin’. Ancak maalesef o günlerden bu yana kimse bu yasa tasarısına elini süremedi. Süren bir bakan da bakanlıktan oldu. Dolayısıyla bu da gösteriyor ki ülkedeki küçük esnaf ve sanatkâr sermaye gruplarına resmen yem ediliyor. Ülkemizde 2,5 milyon küçük esnaf sanatkâr var, KOBİ’lerle birlikte bu sayı 3,5 milyonun üzerinde. Herkes evinde yatarken sabahın kör karanlığında kalkar gecenin geç vaktine kadar bulunduğu sokağı, caddeyi, ilçeyi, kenti aydınlatır. Ama görülüyor ki esnafa kesilen cezaların haddi hesabı yok. Bu kadar zor muydu bu Perakende Yasası’nı çıkarmak. Bu AVM’leri bu sermaye gruplarını şehirlerin içerisine getirip oturtturmak zorunda mıydık? Oturtturduk ne oldu? Binlerce esnaf kepenk kapattı. Yapılan istatistiklerde bulunduğu bölgedeki 52 meslek dalını ortadan yok ediyor” ifadelerini kullandı.
“5 YILDA 550 BİN ESNAF KEPENK KAPATTI”
Esnafın, sayıları 50 binlere varan zincir marketlerle de mücadele etmek zorunda kaldığını vurgulayan Dinçer, “AVM’ler belki şehrin bir bölgesini hapsediyordu, bu zincir marketlerin biri sokağın başında biri sokağın çıkışında. Bu küçük esnaf ne yapacak bunların içerisinde? Nasıl ticari faaliyetlerini yürütecek bu insanlar? Bu kadar zor muydu bu yasayı çıkarıp bunları, özellikle AVM’leri şehrin dışına taşımak? Bu kadar zor muydu bunları haftada bir gün kapatmak? Bu kadar zor muydu bunların çalışma saatlerine bir kısıtlama getirmek? Bunların hiçbiri yapılmadı. 5 yılda 550 binin üzerinde esnaf kepenk kapattı. Bugün bir tane en küçük işyerinin açılma maaliyeti 500 bin lira, varın hesabını siz yapın. Bu kadar milli servet çöpe gitti. Biz bugün hala bu konuya çözüm getiremedik. Bu yasadan umutluydum, bunun içerisinde belki gelir bunu düzenleriz diyorduk, ancak maalesef bunu getiremedik” diye konuştu.
“GÖRÜYORUM Kİ ESNAFA BÜYÜK BİR KİNİNİZ VAR”
Pandemi döneminde ilk yasaklatın esnafa çıktığını hatırlatan Dinçer, şu şekilde konuştu:
“Ülke genelindeki bütün esnafa kepenk kapattırdık. Ama ne oldu zincir marketlerin satışları serbest. Bunlar neler satıyor biliyor musunuz? Bunlar araba lastiğine kadar satıyor, bırakın gıdayı, bırakın başka şeyi. İnşaat malzemeleri, beyaz eşya bunların hepsini satıyor. Bugün bir tane esnaf eline bir peynir alsın gitsin bir beyaz eşyacının önünde satsın bakalım satabiliyor mu? anında yaka paça ederler. Ama biz bunları da yaşadık. Pandemi döneminde de en büyük sıkıntıyı esnaf çekti.
Şimdi soruyorum özellikle iktidar milletvekillerine ama fazla milletvekilimiz yok. Bu esnafa verdiğiniz ceza nedir sizin? Esnafımızdan 7 bin lira BAĞ-KUR primi alıyorsunuz, emekli oluyor 10 bin lira veriyorsunuz! Söz verdiniz ancak BAĞ-KUR prim gün sayısı halen 7200 güne düşürülmedi. Bugünün ustaları emekli oluyor 40 yıl prim ödediler. Birçoğu geçmiş krizler döneminde yükümlülüklerini yerine getiremedi. Bunların çıraklık başlangıçlarını, staj başlangıçlarını SGK başlangıcı yapın dedik, onu da yapmadınız. EYT çıkardınız ihya hakkı da vermediniz. Görüyorum ki esnafa büyük bir kininiz var.”