İl bazında Gayrısafi Yurtiçi Hasıla 2023 verilerine göre Mersin’de sanayi faaliyet kolunda % 5,5 imalat faaliyet kolunda ise % 7,1 küçülme olduğunu yazmış ve bu önemli konuya dikkat çekmeye çalışmıştım.
Görünen o ki, Mersin’de arka arkaya ekonomi arama toplantıları düzenleniyor ama bahsettiğim küçülmeye ilişkin nedenlerin neler olduğu, bu durumun nasıl düzeltilebileceği ile ilgili bir görüş ortaya konmuyor.
Bu toplantılarda ekonomi ile ilgili olarak genellikle söylenenler merkezi hükümetin ve yerel yönetimlerin yapmakla yükümlü olduğu altyapı yatırımları hakkında bilgi vermek ve Mersin lobisinin etkin olması, birlikte hareket etmesi çağrısından ibaret.
Neler bu yatırım konuları?
- Pamukluk Barajı
- Mersin Gaziantep Hızlı Tren Projesi
- Mersin Antalya Karayolu ve Çeşmeli-Taşucu Otoyolu
- Kentiçi battı-çıktı projeleri
- Metro inşaatı
- Yeni liman projesi
- Mezitli Devlet Hastanesi
- OSBler
Bu yatırımlar elbette çok önemli makro kamu yatırımları, ancak maalesef sanayi ve imalat ile doğrudan bağlantılı değil. Zira bu projelerin henüz tamamlanmamış olması veya eksikliği Mersin’deki sanayi ve imalattaki ciddi küçülmenin nedenlerini açıklamıyor.
Normal olarak sanayi ve imalat gelirlerinin düşmesi çeşitli ekonomik, sektörel ve makroekonomik faktörlerden kaynaklanabilir. Mesela bunlar neler olabilir? Ne oldu da sanayi ve imalat gelirimiz küçüldü? Şimdi araştırılması ve tartışılması gereken esas ilgili konuları gündeme getirelim ve soralım.
Örneğin,
- Sanayi ve imalat ürünlerimize yerel veya uluslararası talep düşüşü mü yaşandı? Rekabet mi arttı? Fiyatlar mı ucuzladı? Tüketim alışkanlıkları mı değişti?
- Girdi maliyetleri mi arttı? Kurda dalgalanma mı oldu?
- Üretim teknolojisi eski ve yetersiz mi?
- Uluslararası pazarlarda koruyucu ticaret engelleri mi oluştu?
- Yüksek faiz oranları nedeniyle üretim mi aksadı?
- Altyapı ve Lojistik Problemlerinden dolayı üretimde aksama mı meydana geldi?
- Üretimi etkileyen doğal afet mi oldu?
Evet, bu soruları daha da çoğaltabiliriz. Ama bu soruların cevapları araştırılmadan Mersin’in sanayi ve imalat gelir azalışını tersine çevirmekle ilgili olarak yol almak mümkün değildir. Toplantılarda belirtilen kamu yatırımları bu sorunun cevabını maalesef vermemektedir. Bu yatırımlar sanayi ve imalatı dolaylı olarak etkilemektedir. Artık konuya odaklanmanın ve çözümler bulmanın zamanıdır.
